2576 Sayılı (.doc) BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ, İDARE MAHKEMELERİ VE VERGİ MAHKEMELERİNİN KURULUŞU VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN

BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ, İDARE MAHKEMELERİ VE
VERGİ MAHKEMELERİNİN KURULUŞU VE
GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası : 2576
Kabul Tarihi : 6/1/1982
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 20/1/1982 Sayı : 17580
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5, Cilt : 21, Sayfa : 139
Tanım:
Madde 1 – Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri bu Kanunla verilen görevleri yerine
getirmek üzere kurulmuş genel görevli bağımsız mahkemelerdir.
Kuruluş:
Madde 2 – 1. Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri, bölgelerin coğrafi durumları ve iş
hacmi gözönünde tutularak Adalet Bakanlığınca kurulur ve yargı çevreleri tespit olunur.
2. Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin kuruluş ve yargı çevrelerinin tespitinde,
İçişleri, Maliye Bakanlıkları ile Gümrük ve Tekel Bakanlığının görüşleri alınır.
3. Bu mahkemelerin kaldırılmasına veya yargı çevrelerinin değiştirilmesine, İçişleri, Maliye Bakanlıkları ile Gümrük
ve Tekel Bakanlığının görüşleri alınarak, Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca karar
verilir.
4. (Değişik: 30/4/2013-6460/4 md.) Aynı yargı çevresinde birden fazla idare veya vergi mahkemesinin faaliyet
gösterdiği hâllerde, özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde, ihtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen işlerin
yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak, mahkemeler arasındaki iş bölümü Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından
belirlenebilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır. Mahkemeler, tevzi edilen davalara bakmak zorundadır.
5. Bu mahkemelerin kurulmaları, kaldırılmaları ve yargı çevrelerinin değiştirilmeleri hakkındaki kararlar Resmi
Gazetede yayımlanır.
Bölge İdare Mahkemelerinin oluşumu:
Madde 3 – (Değişik: 18/6/2014-6545/3 md.)
1. Bölge idare mahkemeleri, başkanlık, başkanlar kurulu, daireler, bölge idare mahkemesi adalet komisyonu ve
müdürlüklerden oluşur.
2. Bölge idare mahkemelerinde biri idare diğeri vergi olmak üzere en az iki daire bulunur. Gerekli hâllerde dairelerin
sayısı, Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca artırılıp azaltılabilir.
3. Dairelerde bir başkan ile yeteri kadar üye bulunur.
4. Bölge idare mahkemesi başkan ve üyeliklerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atama yapılır.5458
Bölge idare mahkemelerinin görevleri:
Madde 3/A- (Ek: 18/6/2014-6545/4 md.)
Bölge idare mahkemelerinin görevleri şunlardır:
a) İstinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak.
b) Yargı çevresindeki idare ve vergi mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarını kesin karara
bağlamak.
c) Diğer kanunlarla verilen görevleri yapmak.
Bölge idare mahkemesi başkanının görevleri:
Madde 3/B- (Ek: 18/6/2014-6545/5 md.)
Bölge idare mahkemesi başkanının görevleri şunlardır:
a) Mahkemeyi temsil etmek.
b) Bölge idare mahkemesi başkanlar kuruluna ve adalet komisyonuna başkanlık etmek, alınan kararları yürütmek.
c) Bölge idare mahkemesi dairelerinden birine başkanlık etmek.
d) Mahkemenin uyumlu, verimli ve düzenli çalışmasını sağlamak ve bu yolda uygun göreceği önlemleri almak.
e) Bölge idare mahkemesinin genel yönetim işlerini yürütmek.
f) Bölge idare mahkemesi memurlarını denetlemek.
g) Dairelerin benzer olaylarda kesin olarak verdikleri kararlar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi için başkanlar
kuruluna başvurmak.
h) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
1. Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu, bölge idare mahkemesi başkanı ile daire başkanlarından oluşur.
2. Bölge idare mahkemesi başkanının bulunmadığı hâllerde kurula daire başkanlarından en kıdemli olan başkanlık
eder.
3. Daire başkanının mazereti hâlinde, o dairenin en kıdemli üyesi kurula katılır.
4. Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır:
a) Gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak ihtisaslaşmayı sağlamak amacıyla, bölge idare mahkemesi
daireleri arasındaki iş bölümünü belirlemek, daireler arasında çıkan iş bölümü uyuşmazlıklarını karara bağlamak.
b) Hukuki veya fiili nedenlerle bir dairenin kendi üyeleriyle toplanamadığı hâllerde ilgisine göre diğer dairelerden
üye görevlendirmek.
c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge
idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması hâlinde; resen
veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya
uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi hâlinde kendi görüşlerini de
ekleyerek Danıştay Başkanlığına iletmek.5458-1
d) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
5. Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak talepler hakkında 6/1/1982 tarihli ve 2575 sayılı Danıştay
Kanununun 39 uncu ve 40 ıncı maddeleri uygulanır.
6. Başkanlar Kurulu eksiksiz toplanır ve çoğunlukla karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın bulunduğu taraf
çoğunluğu sağlamış sayılır.
Dairelerin görevleri:
Madde 3/D- (Ek: 18/6/2014-6545/7 md.)
Bölge idare mahkemesi dairelerinin görevleri şunlardır:
a) İlk derece mahkemelerince verilen ve istinaf yolu açık olan nihai kararlara karşı yapılan istinaf başvurularını
inceleyerek karara bağlamak.
b) İlk derece mahkemelerince yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara karşı yapılan itirazları
inceleyerek karara bağlamak.
c) Yargı çevresi içinde bulunan ilk derece mahkemeleri arasındaki görev ve yetki uyuşmazlıklarını çözmek.
d) Yargı çevresi içinde bulunan yetkili ilk derece mahkemesinin bir davaya bakmasına fiili veya hukuki bir engel
çıktığı veya iki mahkemenin yargı çevresi sınırlarında tereddüt edildiği veya iki mahkemenin de aynı davaya bakmaya yetkili
olduklarına karar verdikleri hâllerde; o davanın bölge idare mahkemesi yargı çevresi içinde bulunan başka bir mahkemeye
nakline veya yetkili mahkemenin tayinine karar vermek.
e) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Bölge idare mahkemesi başkanı, daire başkanları ve üyelerin nitelikleri ve atanmaları:
Madde 3/E- (Ek: 18/6/2014-6545/8 md.)
1. Bölge idare mahkemesi başkanı ve daire başkanları birinci sınıf olup birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri
yitirmemiş; daire üyeleri ise en az birinci sınıfa ayrılmış olup birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş idari
yargı hâkim ve savcıları arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atanır.
2. Danıştay daire başkanı ve üyeleri, istekleri üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca bölge idare
mahkemesi başkanlığına veya daire başkanlıklarına dört yıllığına atanabilirler. Başka bir bölge idare mahkemesine yapılacak
atamalarda da aynı usul uygulanır. Bu şekilde atananların; Danıştay üyeliği sıfatı, kadrosu, aylık ve ödeneği ile her türlü
özlük hakları korunur; aylık ve ödenekleri ile her türlü mali ve sosyal haklarının Danıştay bütçesinden ödenmesine devam
olunur; disiplin ve ceza soruşturma ve kovuşturmaları Danıştay üyeleri hakkındaki hükümlere tabidir; bu görevde geçirdikleri
süre Danıştay üyeliğinde geçmiş sayılır. Bu kişiler; Danıştay üyeleri tarafından Danıştayda yapılan iş ve işlemlere
katılamazlar; Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyeliği seçimleri hariç Danıştaydaki seçimlerde aday olamaz ve oy
kullanamazlar; istekleri üzerine Danıştaydaki görevlerine geri dönerler.
Toplantı ve karar:
Madde 3/F-(Ek: 18/6/2014-6545/9 md.)
1. Her daire, bir başkan ve iki üyenin katılımıyla toplanır. Görüşmeler gizli yapılır, kararlar çoğunlukla verilir.
2. Hukuki veya fiili nedenlerle bir daire toplanamazsa, başkanlar kurulunun kararıyla diğer dairelerden; bu da
mümkün olmazsa, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca diğer bölge idare mahkemelerinden yetkili olarak görevlendirilen
üyelerle eksiklik tamamlanır.
3. Daire başkanının hukuki veya fiili nedenlerle bulunamaması hâlinde dairenin en kıdemli üyesi daireye başkanlık
yapar.5458-2
Bölge idare mahkemesi adalet komisyonu:
Madde 3/G- (Ek: 18/6/2014-6545/10 md.)
1. Her bölge idare mahkemesinde bir bölge idare mahkemesi adalet komisyonu bulunur.
2. Komisyon, bölge idare mahkemesi başkanının başkanlığında, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca daire
başkanları arasından belirlenen iki asıl üyeden oluşur. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ayrıca daire başkan veya üyeleri
arasından iki yedek üye belirler. Başkanın yokluğunda asıl üye olan kıdemli daire başkanı, asıl üyelerin yokluğunda ise
kıdemine göre yedek üyeler komisyona katılır.
3. Komisyon eksiksiz toplanır ve çoğunlukla karar verir.
4. Bölge idare mahkemesi adalet komisyonu, 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 114
ve 115 inci maddelerinde belirtilen görevler ile diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirir.
Müdürlükler:
Madde 3/H- (Ek: 18/6/2014-6545/11 md.)
1. Bölge idare mahkemesi başkanlığında, dairelerinde ve adalet komisyonunda yeterli sayıda yazı işleri müdürlüğü ve
idari işler müdürlüğü ile ihtiyaç duyulan diğer müdürlükler kurulur.
2. Her müdürlükte bir müdür ile yeterli sayıda memur bulunur.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin oluşumu:
Madde 4 – İdare ve vergi mahkemelerinde birer başkan ile yeteri kadar üye bulunur. Mahkeme kurulları, başkan ile
iki üyeden oluşur. Başkanın yokluğunda kıdemli üye başkana vekillik eder.
İdare Mahkemelerinin görevleri:
Madde 5 – 1. (Değişik: 24/2/1988 - 3410/1 md.) İdare mahkemeleri, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla
ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki:
a) İptal davalarını,
b) Tam yargı davalarını,
c) (Değişik : 8/6/2000 - 4577/2 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan
uyuşmazlıklardan hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idarî sözleşmelerden dolayı taraflar arasında
çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları,
d) Diğer kanunlarla verilen işleri,
Çözümler.
2. Özel Kanunlarda Danıştayın görevli olduğu belirtilen ve İdari Yargılama Usulü Kanunu ile idare mahkemelerinin
görevli kılınmış bulunduğu davaları çözümler.
Vergi Mahkemelerinin görevleri:
Madde 6 – (Değişik: 24/2/1988 - 3410/2. md.)
Vergi mahkemeleri:
a) Genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve
bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları,
b) (a) bendindeki konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin
davaları,
c) Diğer kanunlarla verilen işleri,
Çözümler.5459
Tek hakimle çözümlenecek davalar: (1)
Madde 7 – 1. (Değişik birinci fıkra: 8/6/2000 - 4577/3 md.) Uyuşmazlık miktarı yirmibeşbin Türk Lirasını
aşmayan; (1)
a) Konusu belli parayı içeren idarî işlemlere karşı açılan iptal davaları,
b) Tam yargı davaları,
İdare mahkemesi hâkimlerinden biri tarafından çözümlenir.
2. (Değişik: 8/6/2000 - 4577/3. md.) 6 ncı maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen uyuşmazlıklardan kaynaklanan
toplam değeri yirmibeşbin Türk Lirasını aşmayan davalar, vergi mahkemesi hâkimlerinden biri tarafından çözümlenir. (1)
3. Bu tür davaların hakimler arasında dağılımına ilişkin esaslar, işlerde denge sağlanacak biçimde mahkeme başkanı
tarafından önceden tespit edilir.
Bölge İdare Mahkemelerinin görevleri:
Madde 8 – (Mülga: 18/6/2014-6545/103 md.)
Bölge İdare Mahkemesi Başkanlarının görevleri:
Madde 9 – (Mülga: 18/6/2014-6545/103 md.)
Mahkeme Başkanlarının görevleri:
Madde 10 – Mahkeme başkanları;
a) Görüşme ve duruşmaları yönetirler, düşünce ve görüşlerini bildirirler, oylarını verirler. Mahkemelerinde görevli
bulunanların görevlerine devamlarını, düzenli çalışmalarını, mahkeme işlerinin verimli bir şekilde yürütülmesini sağlarlar,
b) Her takvim yılı sonunda, mahkemelerindeki işlerin durumu ve bunların yürütülmesinde aksaklıklar varsa sebepleri
hakkında bölge idare mahkemesi başkanlığına bir rapor verirler ve alınmasını lüzumlu gördükleri tedbirleri bildirirler.
c) Diğer kanunlarla verilen görevleri yaparlar.
––––––––––––––––
(1) 2/7/2012 tarihli ve 6352 sayılı Kanunun 50 nci maddesiyle, bu maddenin (1) ve (2) numaralı fıkralarında yer alan “birmilyar lirayı”
ibareleri “yirmibeşbin Türk Lirasını” şeklinde değiştirilmiştir.5460
Üyelerin görevleri:
Madde 11 – Üyeler, bulundukları mahkemelerde başkanlar tarafından kendilerine verilen dosyaları geciktirmeden
inceleyerek mahkeme kuruluna gerekli açıklamaları yaparlar, düşünce ve
görüşlerini bildirirler, oylarını verirler, kararları yazarlar ve mahkeme ile ilgili olmak üzere kendilerine başkan tarafından
verilen diğer işleri görürler.
Müdürlükler ve mahkeme memurları: (1)
Madde 12 – (Değişik: 18/6/2014-6545/12 md.)
1. Her mahkemede bir yazı işleri müdürlüğü kurulur.
2. Adalet Bakanlığınca gerekli görülen yerlerde ayrıca idari, mali ve teknik işlerle ilgili müdürlükler kurulur.
3. Her müdürlükte bir müdür ile yeteri kadar memur bulunur.
Değiştirilen deyimler:
Madde 13 – Vergi mahkemelerinin göreve başlamasıyla bu mahkemelerin görev alanına giren konularla ilgili olarak
diğer kanunlarda yer alan:
a) İtiraz komisyonu, Vergiler Temyiz Komisyonu, Gümrük Hakem Kurulu deyimleri, Vergi Mahkemesi,
b) Vergi ihtilafı deyimi, vergi davası,
 c) İtiraz deyimi, vergi mahkemesinde dava açılması,
Anlamını taşır.
Yönetmelik:
Madde 14 – Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin idari işleri ile kalem
hizmetlerinin yürütülmesi usul ve esasları Adalet Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir.
Kaldırılan görevler, yetkiler ve hükümler:
Madde 15 – 1. İdare ve vergi mahkemelerinin görev alanına giren ve kanunlarla çeşitli kurul ve komisyonlara
verilmiş bulunan görev ve yetkiler, bu mahkemelerin göreve başladığı tarihte sona erer.
2. Vergi itiraz komisyonlarının ve Vergiler Temyiz Komisyonunun kuruluşuna ilişkin hükümler birinci fıkrada
gösterilen tarihte yürürlükten kalkar.
Ek Madde 1 – (Ek: 24/2/1988 - 3410/4. md.; Değişik : 8/6/2000 - 4577/4 md.)
Bu Kanunun tek hakimle çözümlenecek davalara ilişkin 7 nci maddesindeki parasal sınırlar; her takvim yılı başından
geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci
maddesi hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması
suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların bin Türk lirasını aşmayan kısımları dikkkate alınmaz. (2)
––––––––––––––
(1) Bu madde başlığı “Mahkeme memurları:” iken, 18/6/2014 tarihli ve 6545 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2) 18/6/2014 tarihli ve 6545 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle bu fıkrada yer alan “onmilyon lirayı” ibaresi “bin Türk lirasını” şeklinde
değiştirilmiştir.5461
Yukarıdaki fıkra uyarınca her takvim yılı başından geçerli olmak üzere uygulanan parasal sınırların artışı, artışın
yürürlüğe girdiği tarihten önce idare ve vergi mahkemelerince nihaî olarak karara bağlanmış davalar ile Danıştayın bozma
kararı üzerine bozulan mahkemece yeniden bakılan davalarda uygulanmaz.
Geçici Madde 1 – 1. Adalet Bakanlığı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen altı ay içinde İçişleri ve Maliye
bakanlıkları ile Gümrük ve Tekel Bakanlığının görüşünü alarak bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi
mahkemelerini kurar. Mahkemelerin kuruluşları, yargı çevreleri ve tüm yurtta göreve başlayacakları tarih Resmi Gazete'de
ilan edilir.
2. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıllık süre içinde, idari yargı hakim adaylığından atanacakların
yanı sıra; idare mahkemeleri başkan ve üyeliklerine, hukuk veya hukuk bilgisine programlarında yer veren siyasal bilimler,
idari bilimler, iktisat ve maliye alanında yükseköğrenimlerini yapmış olmaları şartıyla;
a) Danıştay tetkik hakimleri ve Danıştay savcıları,
b) Kaymakamlık sıfatını kazanmış olmak şartıyla İçişleri Bakanlığı mensupları,
c) Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu üyeleri ve uzmanları,
d) Genel ve katma bütçeli daireler genel müdürleri, genel müdür yardımcıları ve daire başkanları,
e) Başbakanlık ve bakanlık başmüşavirleri, müşavirleri, hukuk müşavirleri, bölge ve il muhakemat müdürleri,
müşavir avukatları, hazine avukatları ve kamu iktisadi teşebbüsleri hukuk müşavirleri,
f) Sayıştay raportörleri, uzman denetçileri, başdenetçileri, denetçileri, savcı ve savcı yardımcıları,
İle daha önce bu görevlerde bulunmuş olmak şartıyla halen bir kamu görevi yapmakta olanlar atanabilirler.
3. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıllık süre içinde, idari yargı hakim adaylığından atanacakların
yanı sıra; vergi mahkemeleri başkan ve üyeliklerine hukuk veya hukuk bilgisine programlarında yer veren siyasal bilimler
idari bilimler, iktisat ve maliye alanında yükseköğrenimlerini yapmış olmak şartıyla;
a) Danıştay tetkik hakimleri ve Danıştay savcıları,
b) Maliye müfettişleri, maliye hesap uzmanları,
c) Vergiler Temyiz Komisyonu ile muvazzaf vergi itiraz komisyonları başkan ve üyeleri ile başraportör ve
raportörleri,
d) Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürü ve yardımcıları, gelirler kontrolörleri, Gelirler Genel Müdürlüğü
başmüşavir ve müşavirleri,
e) Maliye Bakanlığı hukuk müşavirleri, bölge ve il muhakemat müdürleri, müşavir avukatları, hazine avukatları,
f) Defterdar ve defterdar yardımcıları, vergi dairesi müdürleri,
g) Gümrük ve Tekel Bakanlığı Gümrükler Genel Müdür ve yardımcıları, müşavirleri, gümrük başmüdürleri, gümrük
müdürleri ile Kontrol Genel Müdürü ve yardımcıları ve Bakanlık müfettişleri,
İle daha önce bu görevlerde bulunmuş olmak şartıyla halen bir kamu görevi yapmakta olanlar atanabilirler.5462
4. Atamalar, Adalet Bakanlığınca ilgilinin mensup olduğu kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Hakimler ve
Savcılar Yüksek Kurulunca yapılır.
5. Bölge idare mahkemesi başkanlıklarına atanacakların, en az üç yılı yukarıda belirtilen görevlerde olmak üzere on
yıl; diğer mahkeme başkanlıkları ile üyeliklere atanacakların ise, en az iki yılı yukarıda belirtilen görevlerde olmak üzere beş
yıl devlet hizmetinde bulunmaları gerekir. Ancak, Vergiler Temyiz Komisyonu ile muvazzaf vergi itiraz komisyonları
başkan, üye, başraportör, raportörleri için beş yıllık devlet hizmeti aranmaz.
6. Bölge idare mahkemeleri başkan ve üyeliklerine, bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen niteliklere
sahip olanlar atanabilirler.
7. Vergiler Temyiz Komisyonu ile muvazzaf vergi itiraz komisyonları başkan, üye, başraportör ve raportörleri bu
maddede belirtilen nitelikleri taşımaları şartıyla vergi mahkemesi başkan ve üyeliklerine tercihan atanırlar.
8. Atamalarda; ilgilinin sicili, görevindeki başarısı, hakimlik mesleğinin gerektirdiği ahlak ve seciyeyi taşıyıp
taşımadığı Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca takdir edilir.
9. Bu madde uyarınca yapılacak başvurma usulü ve süresi Adalet Bakanlığınca Resmi Gazete'de ilan edilir. Danıştay
tetkik hakimi ve Danıştay savcıları için başvurma şartı aranmaz.
Geçici Madde 2 – 1. Bu Kanunun geçici birinci maddesine göre bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri başkan ve
üyeliklerine atanacakların aylık derece ve kademeleri, müktesap hak aylık derece ve kademelerine göre tespit edilir.
2. Hakimler Kanununda gerekli düzenlemeler yapılıncaya kadar bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri başkan ve
üyelerine aylık, ek gösterge, ödenek ve diğer mali ve sosyal haklar ile özlük işleri bakımından adli yargı hakimleri
hakkındaki hükümler uygulanır.
3. a) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Danıştay tetkik hakimi ve Danıştay savcısı bulunanlar Hakimler
Kanununun birinci sınıfa ayrılma niteliğine ilişkin hükümlerindeki şartları taşıdıkları takdirde anılan görevlerde geçirdikleri
süreler değerlendirilerek birinci sınıf incelemesine tabi tutulurlar. Ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce birinci
derecenin kademelerinde bulunanlar birinci sınıf incelemesine tabi tutulmaksızın, Danıştay üyeliğine seçilme yeteneğini
kaybetmemiş olmaları şartıyla birinci dereceye yükseldikleri tarihten geçerli olmak üzere birinci sınıfa ayrılmış sayılırlar.
b) Bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri başkan ve üyeliklerine, Danıştay tetkik hakimliği ve Danıştay savcılığı
dışındaki görevlerden ilk defa atananlar Hakimler Kanunundaki birinci sınıfa ayrılmak için gerekli süre kaydına
bakılmaksızın birinci derecenin kademelerinde bulunanlar bir terfi süresi, ikinci derecenin kademelerinde bulunanlar iki terfi
süresi, üçüncü derecenin kademelerinde bulunanlar üç terfi süresi kadar çalıştıktan sonra birinci sınıf incelemesine tabi
tutulurlar.
c) Bölge idare, idare ve vergi mahkemelerine Danıştay tetkik hakimliği ve Danıştay savcılığından atananların birinci
sınıf incelemesine tabi tutulmalarında, Danıştaydaki hizmet süreleri nazara alınır.
Geçici Madde 3 – 1. Bu Kanunla kurulan mahkemelerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ilişik cetveldeki kadrolar,
Adalet Bakanlığı taşra teşkilatı kadro cetvelinin mahkemeler bölümü hakimlik ve savcılık sınıfı ile diğer ilgili bölümlerine
eklenmiştir.5463
2. Genel kadro kanunu çıkıncaya kadar bu kadrolarda, ekli cetvel ile sınırlı olmak koşulu ile yapılması gereken her
türlü değişiklik; hakimlere ait kadrolar için Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, diğerleri için ise Maliye Bakanlığınca
yapılır.
Geçici Madde 4 – 1. Bu Kanunla kurulan mahkemelerin göreve başlaması ile görevleri sona erecek olan muvazzaf
itiraz komisyonları ve Vergiler Temyiz Komisyonu mensuplarından bu mahkemelere atananların Maliye Bakanlığı kadro
cetvellerinde yer alan kadroları, atama işleminin tamamlanması tarihinden itibaren iptal edilmiş sayılır.
2. Bu Kanunla kurulan mahkemelerin göreve başladıkları tarihte, Vergiler Temyiz Komsiyonu ile muvazzaf itiraz
komisyonları raportörlüklerinde iki yıllık hizmet sürelerini tamamlamamış olan raportörler Adalet Bakanlığınca idari yargı
hakim adaylığına atanabilirler.
3. Muvazzaf itiraz komisyonları ile Vergiler Temyiz Komisyonu mensuplarından, bu Kanunla kurulan mahkemelere
atanmayanlar, Maliye Bakanlığında durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar ve kadroları atama işleminin tamamlanması
tarihinden itibaren iptal edilmiş sayılır.
Geçici Madde 5 – Geçici birinci maddeye göre mahkeme başkan ve üyeliklerine atananlardan mesleğe uyum
sağlayamadıkları Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca tespit edilenlerin Kurulca Başbakanlığa bildirilmesi üzerine, ek
gösterge ve ödenekleri hariç olmak üzere, bulundukları derece ve kademe aylıklarına uygun genel veya katma bütçeye dahil
idarelerdeki başka bir göreve atanmaları Başbakanlıkça sağlanır. Bu hüküm, atanma tarihinden itibaren ancak iki terfi süresi
için uygulanabilir.
Geçici Madde 6 – 1. Bu Kanunla kurulmuş olan mahkemeler göreve başladığında, bu mahkemelerin görev ve yetki
alanlarına giren konularda daha önce Danıştaya açılmış olan davalar ve işler Danıştayca sonuçlandırılır.
2. Bu Kanunla yargı görev ve yetkileri kaldırılmış bulunan komisyonlar ve kurullarca verilmiş olan kararlar,
Danıştayca bozulduğu takdirde dosyaları ile birlikte yetkili idare veya vergi mahkemesine gönderilir.
Geçici Madde 7 –1. Bu Kanuna göre kurulan mahkemelerin göreve başladığı tarihte, bu Kanun hükümleri uyarınca
idare mahkemelerinin görev alanına giren uyuşmazlıklardan dolayı yargı yetkisi kaldırılmış kurullara ve komisyonlara itiraz
edilmemiş, dava açılmamış ve henüz itiraz veya dava süresi sona ermemiş olanlar hakkında yetkili idare mahkemesinin
göreve başladığı tarihten itibaren altmış gün içerisinde bu mahkemelere dava açılabilir.
2. Bu Kanuna göre kurulan mahkemelerin göreve başladığı tarihte, yargı yetkisi kaldırılmış kurul ve komisyonlarca
karara bağlanmış ve Danıştaya başvurma süresi geçmemiş kararlar hakkında altmış gün içinde Danıştaya başvurulabilir.
Geçici Madde 8 – 1. Bu Kanuna göre kurulan mahkemelerin göreve başladığı tarihte, vergi mahkemelerinin görev
alanına giren uyuşmazlıklardan dolayı vergi itiraz komisyonlarına ve Gümrük Hakem Kuruluna itiraz edilmemiş ve henüz
itiraz süresi sona ermemiş olanlar hakkında, altmış gün içerisinde yetkili vergi mahkemesine dava açılabilir.
2. Bu Kanuna göre kurulan mahkemelerin göreve başladığı tarihte, vergi itiraz komisyonlarınca verilmiş olup
Vergiler Temyiz Komisyonu veya Danıştay nezdinde temyiz edilmemiş ve temyiz süresi geçmemiş kararlar hakkında altmış
gün içinde Danıştaya dava açılabilir. 5464
3. Bu Kanuna göre kurulan mahkemelerin göreve başladığı tarihte Vergiler Temyiz Komisyonu ve Gümrük Hakem
Kurulunca verilmiş olup Danıştaya başvurma süresi geçmemiş kararlar hakkında altmış gün içinde Danıştaya dava açılabilir.
Geçici Madde 9 – Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin göreve başladıkları tarihte
vergi itiraz komisyonları ile Gümrük Hakem Kurulunda ve bu Kanunla yargı yetkileri kaldırılmış diğer kurullarda bulunan ve
henüz karara bağlanmamış olan dosyalar bir ay içinde yetkili ve görevli idare ve vergi mahkemelerine devredilir.
Geçici Madde 10 – 1. Vergi itiraz komisyonları ve Gümrük Hakem Kurulunda mevcut dosyaların vergi
mahkemelerine devir esasları Adalet ve Maliye bakanlıkları ile Gümrük ve Tekel Bakanlığınca müştereken tespit olunur.
2. Bu Kanunla yargı yetkileri kaldırılmış olan diğer kurullardaki dosyaların idare mahkemelerine devir esasları Adalet
ve İçişleri bakanlıklarınca tespit olunur.
Geçici Madde 11 – 1. Vergi mahkemelerinin göreve başladıkları tarihte Vergiler Temyiz Komisyonunda bulunan
dosyalardan,
a) Bu Kanunun 7 nci maddesi gereğince tek hakim tarafından çözümlenebilecek nitelikte olanlar, yetkili bölge idare
mahkemelerine,
b) Diğerleri Danıştaya,
Gönderilir ve bu mahkemelerce sonuçlandırılır.
2. Yukarıdaki fıkra gereğince devredilen dosyalar hakkında aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Bu dosyalar için ek yargılama gideri ve harç alınmaz.
b) Bu dosyaların posta giderleri Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanır.
c) Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Vergiler Temyiz Komisyonunda tekemmül etmiş dosyalar, İdari Yargılama
Usulü Kanunu hükümleri uygulanmaksızın tekemmül etmiş sayılır. Danıştayda savcının düşüncesine ilişkin hükümler
saklıdır.
d) Bu dosyalar için duruşma yapılması ilgili daire veya mahkemenin kararına bağlıdır.
e) Bu dosyalar için Vergiler Temyiz Komisyonunca yapılmış duruşma tebliğleri geçersizdir.
f) Yapılan inceleme sonunda vergi itiraz komisyonu kararı bozulursa, dosya, resen ve nihai olarak karara bağlanır.
g) Vergiler Temyiz Komisyonunca yürütmenin durdurulmasına ilişkin olarak verilmiş kararlar geçerlidir. Ancak, bu
dosyalar öncelikle karara bağlanır.
Geçici Madde 12 – Danıştayca bozma kararı ile Vergiler Temyiz Komisyonuna gönderilmiş ve bu Komisyonca
henüz karara bağlanmamış veya Danıştayın bozma kararı üzerine bu Komisyonca kararı bozularak vergiler itiraz
komisyonuna gönderilmiş ve bu komisyonca henüz karara bağlanmamış dosyalar, görevli ve yetkili vergi mahkemesine
gönderilir ve bu mahkemelerce bozma kararı çerçevesinde incelenerek karara bağlanır.
Geçici Madde 13 – Vergiler Temyiz Komisyonunca ara kararı ile vergi itiraz komisyonuna gönderilmiş dosyaların
karar gereği yerine getirilmiş olanlarından, bu Kanunun 7 nci maddesi gereğince tek hakim tarafından çözümlenebilecek
dosyalar yetkili bölge idare mahkemesine, diğerleri Danıştaya; ara kararı yerine getirilmemiş olanlar ise, bu karara göre
tamamlandıktan sonra ilgisine göre yetkili bölge idare mahkemesine veya Danıştaya gönderilmek üzere yetkili vergi
mahkemesine tevdi edilir.5465
Geçici Madde 14 – Vergi mahkemelerinin göreve başladığı tarihten önce itiraz ve temyiz komisyonlarınca karara
bağlanmış ve kararları tebliğ edilmemiş dosyalar tebliğ işlemleri yerine getirilmek üzere göreve başladıkları tarihten itibaran
bir ay içinde yetkili ve görevli vergi mahkemesine gönderilir. Bu dosyaların posta giderleri Maliye Bakanlığı bütçesinden
karşılanır.
Geçici Madde 15 – Kurulacak mahkemelerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla; Adalet Bakanlığı bütçesi içinde
mevcut veya yeniden açılacak tertiplere Maliye Bakanlığı bütçesinin ilgili tertiplerinden aktarma ve bununla ilgili diğer
işlemleri yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Geçici Madde 16 – Bu Kanunun uygulanmasında, 27/10/1980 tarih ve 2324 sayılı Anayasa Düzeni Hakkında Kanun
hükümleri saklıdır.
Geçici Madde 17 – (Ek: 23/6/1983 - 2856/1 md.)
Bu Kanunun geçici 1 inci maddesine göre bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri başkan ve üyeliklerine atananların
göreve başladıkları tarihten itibaren üç yıl içinde emekliliklerini istemeleri halinde emeklilik işlemleri; kazanılmış hak ve
aylık derece ve kademeleri ile birinci derecenin son kademe aylığının kazanılmış hak olarak alanların, idari yargı hakimliğine
atanmadan önce alabilecekleri ek göstergeler dikkate alınmak suretiyle yapılır. İdari yargı hakimliğine ait ek göstergeler
uygulamada dikkate alınmaz.
Geçici Madde 18 – (Ek: 8/6/2000 - 4577/10 md.)
Bu Kanunun değişik 7 nci maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkra hükümleri, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten
önce, idare ve vergi mahkemelerince nihaî olarak karara bağlanmış davalar ile Danıştayın bozma kararı üzerine kararı
bozulan mahekeme yeniden bakılan davalarda uygulanmaz.
Geçici Madde 19 – (Ek: 30/4/2013 - 6460/5 md.) Bu maddeyi ihdas eden Kanunla, bu Kanunun 2 nci maddesinin
(4) numaralı fıkrasında yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu tarafından mahkemeler arasındaki iş bölümüne ilişkin olarak karar verilir ve bu karar Resmî Gazete’de yayımlanır.
Kararda mahkemelerin iş bölümü esaslarına göre çalışmaya başlayacakları tarih de belirtilir. Mahkemelerin iş bölümü
esaslarına göre çalışmaya başlayacakları tarihe kadar açılmış olan davaların görülmesine bulundukları mahkemelerde devam
olunur.
Geçici Madde 20 – (Ek: 18/6/2014-6545/14 md.)
1. Adalet Bakanlığı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde, Kanunun, bu Kanunla değişik 3
üncü maddesinde öngörülen bölge idare mahkemelerini kurar. Bölge idare mahkemelerinin kuruluşları, yargı çevreleri ve tüm
yurtta göreve başlayacakları tarih, Resmî Gazete’de ilan edilir. Mevcut bölge idare mahkemeleri, yeni kurulan bölge idare
mahkemelerinin göreve başlayacakları tarihe kadar faaliyetlerine devam ederler.
2. Yeni kurulan bölge idare mahkemelerinin göreve başlayacakları tarih itibarıyla mevcut bölge idare
mahkemelerinde bulunan dosyalar; yargı çevreleri dikkate alınarak yeni kurulan bölge idare mahkemelerine devredilir ve
ilgili dairelere tevzi edilir.
3. Yeni kurulan bölge idare mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca
bu mahkemelerin başkanları, daire başkanları ve üyelerinin atamaları yapılır. Bölge idare mahkemelerinde görev yapacak
diğer personelin atamaları da aynı süre içinde yapılır.5466
4. Yeni kurulan bölge idare mahkemelerinin adalet komisyonları da bu mahkemelerin göreve başlayacakları tarih
itibarıyla oluşturulur.
Yürürlük:
Madde 16 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde 17 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
6/1/1982 TARİH VE 2576 SAYILI ANA KANUNA
İŞLENEMEYEN GEÇİCİ MADDELER
1 – 24/2/1988 tarih ve 3410 sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde – Bu Kanunun, 6/1/1982 tarih ve 2576 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde değişiklik yapan hükmü
sebebiyle idari yargı mercilerince görevsizlik kararı verilemez.5466-1
2576 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Değiştiren Kanunun/
İptal Eden Anayasa
Mahkemesinin
Kararının Numarası
2576 sayılı Kanunun değişen veya
iptal edilen maddeleri
Yürürlüğe Giriş Tarihi
2856 –
25/6/1983
3410 –
2/3/1988
4577 –
15/6/2000
6352 3, 7 5/7/2012
6460 2, Geçici Madde 19 30/4/2013
6545 3, 3/A, 3/B, 3/C, 3/D, 3/E, 3/F, 3/G,
3/H, 12, Ek Madde 1,
Geçici Madde 20
28/6/2014