6473
Kanun
Numarası
: 3065
Kabul
Tarihi
: 25/10/1984
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih :
2/11/1984 Sayı : 18563
Yayımlandığı Düstur
: Tertip : 5 Cilt : 24 Sayfa : 47
*
*
*
Bu Kanunun
yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız.
"Yürürlükteki
Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı"
Cilt:
2
Sayfa: 1279
*
* *
BİRİNCİ
KISIM
Mükellefiyet
BİRİNCİ
BÖLÜM
Verginin
Konusu
Verginin
konusunu teşkil eden işlemler:
Madde 1 – Türkiye'de yapılan aşağıdaki işlemler katma değer vergisine
tabidir:
1. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde
yapılan teslim ve hizmetler,
2. Her türlü mal ve hizmet ithalatı,
3. Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler:
a) Posta, telefon, telgraf, teleks ve bunlara benzer hizmetler ile radyo ve
televizyon hizmetleri,
b) (Değişik: 14/3/2007-5602/10 md.) Her türlü şans ve talih oyunlarının
tertiplenmesi ve oynanması,
c) Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel
sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi,
gösterilmesi,
d) (Değişik : 16/6/2009-5904/8 md.) Müzayede mahallerinde ve gümrük
depolarında yapılan satışlar ile 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım
Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün senetlerinin, senedin
temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara teslimi,
e) Boru hattı ile hampetrol, gaz ve bunların ürünlerinin taşınmaları,
f) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların
kiralanması işlemleri,
g) Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler
ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara,
her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından
kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya
bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki
nitelikteki teslim ve hizmetleri,
6474
h) Rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı mükellefiyetler
suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetler.
Ticari, sınai, zirai faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı,
kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi
Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili
mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edilir.
Bu faaliyetlerin kanunların veya resmi makamların gösterdiği gerek üzerine
yapılması, bunları yapanların hukuki statü ve kişilikleri, Türk tabiyetinde
bulunup bulunmamaları, ikametgah veya işyerlerinin yahut kanuni merkez veya iş
merkezlerinin Türkiye'de olup olmaması işlemlerin mahiyetini değiştirmez ve
vergilendirmeye mani teşkil etmez.
İthalatın kamu sektörü, özel sektör veya herhangi bir gerçek veya tüzelkişi
tarafından yapılması veya herhangi bir şekil ve surette gerçekleştirilmesi,
özellik taşıması vergilendirmeye tesir etmez.
Teslim:
Madde 2 – 1. Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya
onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere
devredilmesidir. Bir malın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği
yere veya kişilere tevdii teslim hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına
hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin başlatılması veya
nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir.
2. Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından
zincirleme akit yapılmak suretiyle, malın bu arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu
kişiye devredilmesi halinde, aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir.
3. Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımlar da mal
teslimidir.
4. (Değişik: 3/6/1986-3297/1 md.) Kap ve ambalajlar ile döküntü ve tali
maddelerin geri verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim bunlar dışında kalan
maddeler itibariyle yapılmış sayılır. Bunların yerine aynı cins ve mahiyette
kap ve ambalajlar ile döküntü tali maddelerin geri verilmesinde de aynı hüküm uygulanır.
5. Trampa iki ayrı teslim hükmündedir.
Teslim sayılan haller:
Madde 3 – Aşağıdaki haller teslim sayılır:
a) Vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler
dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme
personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi,
b) Vergiye tabi malların, üretilip teslimi vergiden istisna
edilmiş olan mallar için her ne suretle olursa olsun kullanılması veya sarfı,
c) Mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyedliğin devri,
d) (Mülga : 22/7/1998 - 4369/82 md.)
Hizmet:
Madde 4 – 1. Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı
dışında kalan işlemlerdir.
6475
Bu işlemler; bir şeyi yapmak ve işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak,
temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi
yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebilir.
2. Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması
halinde bunların her biri ayrı işlem olup, hizmet veya teslim hükümlerine göre
ayrı ayrı vergilendirilirler.
Hizmet sayılan haller:
Madde 5 – Vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, işletme
personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması hizmet
sayılır.
İşlemlerin Türkiye'de yapılması:
Madde 6 – İşlemlerin Türkiye'de yapılması:
a) Malların teslim anında Türkiye'de bulunmasını,
b) (Değişik : 27/1/2000 - 4503/3 md.) Hizmetin Türkiye'de yapılmasını
veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını,
İfade eder.
Uluslararası taşıma işleri:
Madde 7 – Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık ile
transit taşıma işlerinde, hizmetin iç parkura isabet eden kısmı Türkiye'de
yapılmış sayılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Mükellef ve Vergi Sorumlusu
Mükellef:
Madde 8 – 1. Katma Değer Vergisinin Mükellefi:
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar,
b) İthalatta mal ve hizmet ithal edenler,
c) Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlar,
d) PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve radyo ve televizyon kurumları,
e) (Değişik: 14/3/2007-5602/10 md.) Her türlü şans ve talih oyunlarını
tertip edenler,
f) (Mülga: 14/3/2007-5602/11 md.)
g) 1 inci maddenin 3 üncü fıkrasının (c) bendine giren hallerde bunları
tertipleyenler veya gösterenler,
h) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya
verenler,
ı) İsteğe bağlı mükellefiyette talepte bulunanlardır.
2. (Değişik : 3/6/1986 - 3297/2 md.) Vergiye tabi bir işlem sözkonusu
olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye
hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi
gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler. Bu husus kanuna göre borçlu
oldukları vergi tutarından daha yüksek bir meblağı gösteren mükellefler için de
geçerlidir. (Değişik son cümle: 25/12/2003-5035/6 md.) Bu gibi
sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve
esaslara göre ilgililere iade edilir.
Vergi sorumlusu:
Madde 9 – (Değişik : 24/6/1994 - 4008/30 md.)
1. Mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş
merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye
Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi
işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.
2. Fiili ya da kaydi envanter sırasında belgesiz mal bulundurulduğu veya
belgesiz hizmet satın alındığının tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle ziyaa
uğratılan katma değer vergisi, belgesiz mal bulunduran veya hizmet satın alan
mükelleften aranır.
6476
Belgesiz mal bulundurdukları veya hizmet satın aldıkları tespit edilen
mükelleflere,bu mal ve hizmetlere ait alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden
itibaren 10 günlük bir süre verilir.Bu süre içinde alış belgelerinin ibraz
edilememesi halinde,belgesi ibraz edilemeyen mal ve hizmetlerin tespit
tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi,alışlarını
belgeleyemeyen mükellef adına re'sen tarhedilir.Bu tarhiyata vergi ziyaı cezası
uygulanır. (1)
Ancak belgesiz alınan mal ve hizmetleri satanlara,bu satışlarla ilgili
olarak,vergi inceleme raporuna dayanılarak katma değer vergisi tarhiyatı
yapıldığı takdirde,ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin ceza ayrıca
alıcılardan aranmaz.
3. (Ek: 16/6/2009-5904/9 md.) 5300
sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün
senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara teslimine
ait katma değer vergisinin ödenmesinden lisanslı depo işleticileri sorumludur.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Vergiyi
Doğuran Olay
Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi:
Madde 10 – Vergiyi Doğuran Olay:
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin
yapılması,
b) Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri
belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak
üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,
c) Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda
mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin
yapılması,
d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda,
malların alıcıya teslimi,
e) Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın
nakliyesine başlanması veya nakliyeci veya sürücüye tevdii,
f) (Mülga : 22/7/1998 - 4369/82 md)
g) Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya
kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi,
h) (Mülga : 5/11/1986 - 3316/2 md.)
ı) İthalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin
başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannemesinin
tescili (2)
j) İkametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar
tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında yapılan taşımacılık ile transit
taşımacılıkta (Değişik ibare:27/1/2000-4503/3 md.) gümrük bölgesine
girilmesi veya gümrük bölgesinden çıkılması (3)
k) (Ek: 16/6/2009-5904/10 md.) 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı
Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün senetlerinin temsil ettiği ürünlerin
depodan çekilmesi.
Anında meydana gelir.
——————————
(1) Bu fıkrada
yer alan "...kaçakçılık cezası uygulanmaz..." ibaresi 22/7/1998 tarih
ve 4369 sayılı Kanunun 81 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) 22/7/1998
tarih ve 4369 sayılı Kanunun 81 inci maddesi ile "fiili ithalin
yapılması" ibaresi metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu bentte
yer alan "gümrük hattından geçilmesi" ibaresi 27/1/2000 tarih ve 4503
sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
6476-1
İKİNCİ
KISIM
İstisnalar
BİRİNCİ
BÖLÜM
İhracat
İstisnası
Mal ve hizmet ihracatı:
Madde 11 – 1. Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır:
a) (Değişik: 4/6/2008-5766/12 md.) İhracat teslimleri ve bu teslimlere
ilişkin hizmetler, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler, serbest
bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler ve karşılıklı olmak
şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki
müşteriler için Türkiye'de verilen roaming hizmetleri,
b) Türkiye'de ikamet etmeyen yolcuların satınalarak Türkiye dışına götürdükleri
malların teslimi anında Katma Değer Vergisi tahsil edilir. Ancak gümrükten
malın çıkışı anında fatura veya belgenin ibrazında tahsil edilen Katma Değer
Vergisi iade olunur.
(Ek: 28/12/2001-4731/5 md.) Türkiye’de ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş
merkezi bulunmayanların taşımacılık faaliyetlerine ilişkin olarak satın
alacakları mal ve hizmetler ile fuar, panayır ve sergilere katılımları
dolayısıyla satın alacakları mal ve hizmetler nedeniyle ödedikleri katma değer
vergisi, karşılıklı olmak kaydıyla iade edilir.
(Ek paragraf: 16/6/2009-5904/11 md.) 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı
Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi
Hakkında Kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan
sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda
uygulanmakta olan haddin üzerindeki mal ve hizmetler nedeniyle ödenen katma
değer vergisi yapımcılara iade olunur.
(Ek: 28/12/2001-4731/5 md.) Maliye Bakanlığı iadeden faydalanacak mal ve
hizmetler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.
c) (Ek : 3/6/1986
- 3297/3 md.) İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine
teslim edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez.
Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek
olan bu vergi, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur.
Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından
itibaren 3 ay içinde ihraç edilmesi halinde, tecil edilen vergi terkin olunur.
İhracatın yukarıdaki şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, tecil
olunan vergi tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen
gecikme zammıyla birlikte tahsil olunur. Ancak, ihraç edilmek şartıyla teslim
edilen malların Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç
edilmemesi halinde, tecil edilen vergi tecil edildiği tarihten itibaren 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre
ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir. (1)
Tecil veya terkin edilen bu vergiler hakkında ihracatçılar bakımından bu
Kanunun 32 nci maddesi hükmü uygulanmaz.
İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilecek Katma Değer Vergisi,
ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline göre hesaplanan vergiden
imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin
düşülmesinden sonra kalan tutardan fazla olamaz. (2)
——————————
(1)
Bu alt bentte yer alan "gecikme zammının % 50 fazlası ile birlikte"
ibaresi, 9/4/2003 tarihli ve 4842 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle,
"gecikme zammıyla birlikte" olarak değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
(2)
Bu fıkrada yer alan " ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline
göre hesaplanan miktardan“ ibaresi, 16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun 59
uncu maddesiyle " ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline göre
hesaplanan vergiden imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe
ilişkin verginin düşülmesinden sonra kalan tutardan“olarak değiştirilmiş ve
metne işlenmiştir.
6476-2
İhracatçılara mal
teslim eden imalatçılara iade edilmesi gereken Katma Değer Vergisi, ihracat
işlemlerinin tamamlanmasından sonra yapılır. İade veya tecil olunacak vergi
miktarı, mükellefin ilgili dönem beyannamesinde yer alan bilgiler mukayese
edilmek suretiyle hesaplanır.
(Ek: 9/4/2003-4842/21 md.) İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik
durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç üç aylık
sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün içinde başvuran ihracatçılara,
Maliye Bakanlığınca veya Bakanlığın uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç
aya kadar ek süre verilebilir.
2. (Değişik : 3/6/1986 - 3297/3 md.) Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Katma
Değer Vergisi tahsil edilmeden teslim edilecek mal miktarını; ihracatçı ve
ihracatçıya mal teslim edenlerin her biri için bir önceki yıl iş hacmi, cari
yıldaki işlemler ve vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla gerekli
görülen hallerde sınırlamaya ve bu istisnaların uygulamasına ilişkin usul ve
esaslar ile istisnanın uygulanacağı asgari miktarları tespite yetkilidir.
İhracat teslimi ve yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler:
Madde 12 – 1. (Değişik: 18/2/2009 -
5838/11 md.) Bir teslimin ihracat
teslimi sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır:
a) Teslim yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya ya da
yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalı veya mallar yetkili gümrük
antreposu işleticisine tevdi edilmelidir.
b) Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış
ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da yetkili gümrük antreposuna
konulmalıdır. Teslim konusu malın ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı
adına hareket eden yurt içindeki firmalar veya bizzat alıcı tarafından
işlenmesi veya herhangi bir şekilde değerlendirilmesi durumu değiştirmez.
Yetkili gümrük antrepoları ile buralarda düzenlenmesi zorunlu belgeleri
belirlemeye, konulacak malın cinsi ve miktarı ile bunların antrepoda bekleme sürelerine
ilişkin olarak sınırlama getirmeye, Gümrük Müsteşarlığının görüşü alınmak
suretiyle Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Yetkili gümrük antrepolarının işleyişine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca
belirlenen esaslara uyulmaması halinde ziyaa uğratılan vergi, buna ilişkin
olarak kesilecek ceza ve hesaplanacak gecikme faizinin ödenmesinden katma değer
vergisi iadesi alanla birlikte antrepo işleticisi de müteselsilen sorumludur.
2. Yurt dışındaki müşteri tabiri; ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt
dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi
adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade eder. Bir hizmetin yurt
dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar
yerine getirilmiş olmalıdır.
a) Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır.
b) Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır.
6477
3) (Ek: 4/6/2008-5766/12 md.) Fason hizmetlerin
serbest bölgelerdeki müşterilere yapılmış sayılması için aşağıdaki şartlar
yerine getirilmiş olmalıdır.
a) Fason hizmet serbest bölgelerde
faaliyet gösteren müşteriler için yapılmış olmalıdır.
b) Fason hizmetten serbest bölgelerde
faydalanılmalıdır.
İKİNCİ
BÖLÜM (1)
Araçlar,
Petrol Aramaları ve Teşvik Belgeli Yatırımlarda İstisna
Araçlar, kıymetli maden ve petrol aramaları ile ulusal güvenlik
harcamaları ve yatırım larda istisna (1)
Madde 13 – (Değişik : 26/3/1985 - 3174/1 md.)
Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
a) (Değişik :
25/5/1995 - 4108/33 md.) Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve
demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli
şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve
demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, bu
araçların imal ve inşaası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile
bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler ve
faaliyetleri deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası
olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılacak teslim ve
hizmetler, (2)
b) (Mülga:
25/12/2003-5035/49 md.;Yeniden düzenleme:16/7/2004-5228/14 md.) Deniz ve
hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler,
c) (Değişik: 28/3/2007-5615/12 md.) Altın, gümüş, platin arama, işletme,
zenginleştirme, rafinaj ve Türk Petrol Kanunu hükümlerine göre petrol arama
faaliyetlerine ilişkin olmak üzere, bu faaliyetleri yürütenlere yapılan teslim
ve hizmetler ile aynı Kanun hükümlerine göre boru hattıyla taşımacılık
yapanlara bu hatların inşa ve modernizasyonuna ilişkin yapılan teslim ve
hizmetler,
d) (Ek : 22/7/1998 - 4369/59 md.) Yatırım Teşvik Belgesi sahibi
mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri (Şu kadar ki,
yatırım teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde,zamanında
alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile
birlikte tahsil edilir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında
zamanaşımı, verginin tarhini veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun
meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar).
–––––––––––––––
(1)
Bu bölüm ve13 üncü maddenin başlığı" Araçlar ve Petrol Aramalarında
İstisna"iken, 22/7/1998 tarih ve 4369 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi ile
"Araçlar, Petrol Aramaları ve Teşvik Belgeli Yatırımlarda İstisna"
şeklinde değiştirilmiş; daha sonra 13 üncü maddenin başlığı 16/7/2004 tarihli
ve 5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2)
13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 85 inci maddesiyle, bu bentte yer alan
“çıkan hizmetler,” ibaresi “çıkan hizmetler ve faaliyetleri deniz taşıma
araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal
ve inşası ile ilgili olarak yapılacak teslim ve hizmetler,” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6478
e) (Ek: 16/7/2004-5228/14 md.;
Değişik: 1/7/2006-5538/8 md.) Limanlara bağlantı sağlayan demiryolu
hatları, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi
işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükellefler ile genel bütçeli
idarelere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işleri,
f) (Ek: 16/7/2004-5228/14 md.) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel
Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Milli
İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gümrük Muhafaza
Genel Müdürlüğüne milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için uçak,
helikopter, gemi, denizaltı, tank, panzer, zırhlı personel taşıyıcı, roket,
füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri
ile bunların araştırma-geliştirme, yazılım, üretim, montaj, yedek parça,
bakım-onarım ve modernizasyonuna ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler ve
bu teslim ve hizmetleri gerçekleştirenlere bu kapsamda yapılacak olan, miktarı
ve nitelikleri yukarıda sayılan kuruluşlarca onaylanan teslim ve hizmetler.
g) (Ek: 16/6/2009-5904/12 md.) 6/6/2002
tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede
yer alan malların, Başbakanlık merkez teşkilatına teslimi,
ğ) (Ek: 16/6/2009-5904/12 md.) 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı
Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün senetlerinin, ürün ihtisas borsaları
ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığından ürün senedi alım-satımı konusunda izin alan
ticaret borsaları aracılığıyla ilk teslimi.
(Ek fıkra: 16/7/2004-5228/14 md.) Bakanlar Kurulu, 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta olan haddi,
istisna uygulamasında asgari tutar olarak belirlemeye ve belirlenen bu tutarı
iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Maliye
Bakanlığı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya,
istisnaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
6478-1
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşımacılık İstisnası
Transit taşımacılık:
Madde 14 – 1. Transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan
taşımacılık işlerinde, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek taşıma işleri
vergiden müstesnadır.
2. Bu istisna, ikametgahı, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan
mükelleflere, ilgili ülkeler itibariyle karşılıklı olmak şartıyla tanınır. (1)
3. (Ek: 27/4/2006-5493/2 md.) 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun ile 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümleri çerçevesinde, Bakanlar
Kurulunca belirlenen sınır kapılarında 4458 sayılı Gümrük Kanununun ihracat
rejimi kapsamında yurt dışına çıkarılacak eşyayı taşıyan kamyon, çekici ve
soğutucu ünitesine sahip yarı römorkların depolarına (araçların ve soğutucu
ünitelerin standart yakıt deposu miktarlarını aşmamak kaydıyla) yalnızca yurt
dışına çıkışlarında yapılacak motorin teslimi vergiden istisnadır.
Maliye Bakanlığı, bu istisna uygulamasına
ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diplomatik İstisnalar
Madde 15 – 1. Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır:
a) Karşılıklı olmak kaydıyla, yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik
temsilciliklerine, konsolosluklarına ve bunların diplomatik haklara sahip
mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler,
b) Uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası
kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler,
2. Bu istisnaların uygulamasına ilişkin usul ve esaslar ile istisnanın
uygulanacağı asgari miktarları tespite Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İthalat İstisnası
Madde 16 – 1. Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır:
a) Bu Kanuna göre teslimleri vergiden istisna edilen mal ve hizmetlerin ithali,
b) (Değişik : 27/1/2000 - 4503/1 md.) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167
nci maddesi [(5) numaralı fıkrasının (a) bendi ile (7) numaralı fıkrası hariç]
geçici ithalat ve hariçte işleme rejimleri ile geri gelen eşyaya ilişkin
hükümleri kapsamında gümrük vergisinden muaf veya müstesna olan eşyanın ithali,
(Bu Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen ihracat istisnasından yararlanarak
ihraç olunan ancak, Gümrük Kanununun 168,169 ve 170 inci maddelerinde
belirtildiği şekilde geri gelen eşyanın ithalat istisnasından faydalanabilmesi
için, bu eşyayla ilgili olarak ihracat istisnasından faydalanılan miktarın
gümrük idarelerine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi şarttır.)
c) (Değişik : 25/12/2003 - 5035/7 md.) Gümrük Kanunundaki transit ve
gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin
uygulandığı mallar,
——————————
(1)
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek taşıma işleri ile ilgili olarak bu
Kanunun sonundaki "KARARNAMELER İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER CETVELİ"ne
bakınız.
6479
2) (Değişik : 27/1/2000 -
4503/1 md.) Gümrük Kanununa göre geri gelen eşyanın dışarıda bir işleme
tabi tutulması veya asli kısmına bir ilave yapılması halinde eşyanın kazandığı
değer farkı istisnaya dahil değildir.
ALTINCI BÖLÜM
Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar
Madde 17 – 1. Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar:
Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler, köyler,
bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar,
kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşları, siyasi partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği
haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal
amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıfların;
a) İlim, fen ve güzel sanatları, tarımı yaymak, islah ve teşvik etmek amacıyla
yaptıkları teslim ve hizmetleri,
b) Tiyatro, konser salonu, kütüphane, sergi, okuma ve konferans salonları ile
spor tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri kültür ve eğitim
faaliyetlerine ilişkin teslim ve hizmetleri,
2. Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar:
a) Yukarıda sayılan kurum ve kuruluşların hastane, nekahathane, klinik,
dispanser, prevantoryum, sanatoryum, kan bankası ve organ nakline mahsus
bankalar, anıtlar, botanik ve zooloji bahçeleri, parklar ile veteriner,
bakteriyoloji, seroloji ve distofajin laboratuvarları gibi kuruluşlar, öğrenci
veya yetiştirme yurtları, yaşlı ve engelli bakım ve huzurevleri, parasız fukara
aşevleri, düşkünevleri ve yetimhaneleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa
ettikleri kuruluş amaçlarına uygun teslim ve
hizmetleri ile bunlardan sağlık hizmeti sunanların teşhis ve tedaviye yönelik
olarak birbirlerine yapacakları teslim ve hizmetler, (4)(5)
b) (Değişik: 16/7/2004-5228/15 md.) 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı
Kanun hükümlerine tâbi özel okullarca bedelsiz verilen eğitim, öğretim hizmetlerinde
ilgili dönemdeki kapasitelerinin % 10’unu, 24/3/1950 tarihli ve 5661 sayılı
Yüksek Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun ile
30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun hükümlerine göre kurulan öğrenci yurtları tarafından
bedelsiz verilen yurt hizmetlerinde ilgili dönemdeki kapasitelerinin % 10’unu,
üniversite ve yüksekokullarda ise % 50’sini geçmemek üzere verilen bedelsiz
eğitim ve öğretim hizmetleri, kanunların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz
olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları, birinci fıkrada sayılan kurum ve
kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları ile
fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve
vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde
bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi,(1)
(2)(3)
c) (Ek : 23/11/2000 – 4605/6 md.) Yabancı devletlerin Türkiye’deki
diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve yardım
kurumlarına, bu maddenin 1 numaralı fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara
bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere ilişkin olarak yapılan teslim
ve hizmetler.
––––––––––––––
(1)
30/12/2004 tarihli ve 5281 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle, (b) bendinde yer
alan “gıda maddelerinin “ ibaresi, “gıda, temizlik, giyecek ve yakacak
maddelerinin”; (d) bendinde yer alan “Maliye Bakanlığınca çıkarılacak bir
yönetmelikle” ibaresi, “Maliye Bakanlığınca” olarak değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
(2)
Bu bentte yer alan "Üniversite ve yüksekokullar ile 8.6.1965 tarihli
ve 625 sayılı Kanun hükümlerine tâbi özel okullar tarafından ilgili dönemdeki
kapasitelerinin % 10 unu" ibaresi, 28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı
Kanunun 13 üncü maddesiyle "8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Kanun
hükümlerine tâbi özel okullar tarafından ilgili dönemdeki kapasitelerinin %
10’unu, üniversite ve yüksekokullarda ise % 50’sini" şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(3)
16/6/2009 tarihli ve 5904 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle; bu bentte yer alan
“özel okullar tarafından ilgili dönemdeki kapasitelerinin % 10’unu”
ibaresi “özel okullarca bedelsiz verilen eğitim, öğretim hizmetlerinde ilgili
dönemdeki kapasitelerinin % 10’unu, 24/3/1950 tarihli ve 5661 sayılı Yüksek
Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun ile 30/4/1992
tarihli ve 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun hükümlerine göre kurulan öğrenci yurtları tarafından bedelsiz verilen
yurt hizmetlerinde ilgili dönemdeki kapasitelerinin % 10’unu,” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(4)
23/7/2010 tarihli ve 6009 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle, bu bendin sonunda yer alan “teslim ve hizmetleri” ibaresi
“teslim ve hizmetleri ile bunlardan sağlık hizmeti sunanların teşhis ve
tedaviye yönelik olarak birbirlerine yapacakları teslim ve hizmetler” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(5) 25/4/2013 tarihli ve 6462
sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle bu bentte yer alan “sakat” ibaresi “engelli”
olarak değiştirilmiştir.
6480
Maliye
Bakanlığı, istisna kapsamına girecek mal ve hizmetler ile bunların asgari
tutarlarını ve bu bendin uygulamasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye
yetkilidir.
d) (Ek: 14/7/2004-5226/19md.) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının
rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu
projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin
uygulanması kapsamında yapılacak teslimler.
İstisna
kapsamına girecek mal ve hizmetler ile bunların asgarî standartları ve bu
bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.
e) (Ek:
16/7/2004-5228/15 md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının,
kanunlarla kendilerine verilen görev gereği ve kuruluş amaçlarına uygun ruhsat,
izin, onay ve benzeri hizmetleri ile bu hizmetlerle ilgili olarak kullanılacak
basılı kâğıtların bu kuruluşlar tarafından teslimi (motorlu taşıtlar tescil
plaka teslimleri hariç),
3. Askeri Amaç Taşıyan İstisnalar:
a) (Değişik:
11/2/2014-6519/45 md.) Askerî fabrika, tersane
ve atölyeler, orduevi ve bağlı şubeleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları,
vardiya yatakhaneleri ve bunların müştemilatı, özel, yerel ve kış eğitim
merkezleri, askerî kantinler ve askerî müzelerin kuruluş amaçlarına uygun
olarak yaptıkları teslim ve hizmetler ile bu kurum ve kuruluşların yapacağı
Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması
işlemleri,
b) (Mülga :
3/6/1986 – 3297/18 md.)(1)
c) (Mülga :
6/12/1984 – 3099/geçici md.)
4. Diğer İstisnalar:
a) (Değişik:
9/4/2003-4842/23 md.) Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf esnaf ile
basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından yapılan teslim ve
hizmetler,
b) (Değişik :
3/6/1986 – 3297/6 md.) Gelir Vergisi Kanununa göre gerçek usulde vergiye
tabi olmayan çiftçiler ile aynı Kanunun 66 ncı maddesine göre vergiden muaf
olan serbest meslek erbabı, (2) tarafından yapılan teslim ve
hizmetler,
c) (Değişik :
20/6/2001 – 4684/19 md.) Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde
belirtilen işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme
işlemleri (Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından Katma Değer
Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a)
bendi hükmü uygulanmaz. İşlem sonunda faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah
eden mükelleflerce yüklenilen ve
indirilemeyen vergiler,
faaliyete başlayan veya
devir ve bölünme sonrasında devredilen veya
bölünen kurumların varlıklarını devralan mükellefeler trafından mükerrer
indirime yol açmayacak şekilde indirim konusu yapılır.),
d) İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri
ile Sağlık Bakanlığına bağlı hastane, klinik, dispanser, sanatoryum gibi kurum
ve kuruluşların yapacağı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen
mal ve hakların kiralanması işlemleri, (3)
–––––––––––––
(1) 3/6/1986
tarih ve 3297 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine bakınız.
(2) Bu
bentte yeralan “vergiden muaf olan küçük çiftçiler ile kazançları götürü gider
usulüne göre tespit edilen çiftçiler” ibaresi, 22/7/1998 tarih ve 4369 sayılı
Kanunun 81 inci maddesi ile “gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler ile
aynı Kanunun 66 ncı maddesine göre vergiden muaf olan serbest meslek erbabı”
şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(3) Bu bentte yer alan “kiralanması işlemleri” ibaresi, 6/4/2011
tarihli ve 6225 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle “kiralanması işlemleri ile
Sağlık Bakanlığına bağlı hastane, klinik, dispanser, sanatoryum gibi kurum ve
kuruluşların yapacağı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal
ve hakların kiralanması işlemleri” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6480-1
e) (Değişik: 9/4/2003-4842/23 md.) Banka
ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemler ve sigorta aracılarının
sigorta şirketlerine yaptığı sigorta muamelelerine ilişkin işlemleri ile
Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin (24) numaralı bendinde belirtilen
kurumların kredi teminatı sağlama işlemleri, (1)
f) (Değişik: 14/3/2007-5602/10 md.) Darphane
ve Damga Matbaası tarafından yapılan teslim ve hizmetler, (2)
g) (Değişik:
16/7/2004-5228/15 md.) Külçe altın, külçe gümüş, kıymetli taşlar (elmas,
pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci, kübik virconia) döviz,
para, damga pulu, değerli kâğıtlar, hisse senedi, tahvil, varlık kiralama
şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikaları, Türkiye’de kurulu
borsalarda işlem gören sermaye piyasası araçları ile metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve
atıklarının teslimi,(3)(4)(5)(6)
h)Zirai amaçlı su teslimleri ile köy tüzel
kişiliklerince köyde ikamet edenlere yapılan ticari amaçlı olmayan perakende
içme suyu teslimleri, kamu kuruluşları, tarımsal kooperatifler ve çiftçi
birliklerince yapılan arazi ıslahına ait hizmetler, (7)
ı) (Ek:6/12/1984-3099/1
md.;Değişik: 16/7/2004-5228/15 md.) Serbest bölgelerde verilen hizmetler,
j) (Ek
: 3/6/1986 - 3297/6 md.) Boru hattı ile yapılan yabancı ham petrol, gaz ve
bunların ürünlerinin taşınması hizmetleri.
k) (Ek
: 22/7/1998 - 4369/60 md.) Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi
sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri
teslimleri(…) (8) .
––––––––––––
(1) /6/2008 tarihli ve 5766 sayılı
Kanunun 12 nci maddesiyle; bu bentte yer alan "tali acenteler dahil
sigorta acente ve prodüktörlerinin" ibaresi , 1/8/2008 tarihinden geçerli
olmak üzere"sigorta aracılarının sigorta şirketlerine yaptığı" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) Bu bent
16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle “Darphane ve Damga
Matbaası tarafından yapılan teslim ve hizmetler ile Milli Piyango İdaresi Genel
Müdürlüğünce düzenlenen piyango,sayısal loto,hemen kazan ve benzeri oyunların
tertiplenmesi veya oynanması,” şeklinde değiştirilmiştir.Ancak 5228 sayılı Kanunun yürürlüğünü düzenleyen 61
inci maddesinde bu değişikliğin “Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün şans
oyunlarına ilişkin işletme hakkını devrettiği işletici firmanın sözleşme ile
belirlenen şans oyunlarını fiilen oynatmaya başladığı tarihte” yürürlüğe
gireceği belirtilmektedir.
(3) /6/2008 tarihli ve 5766 sayılı
Kanunun 12 nci maddesiyle; bu bentte yer alan "atıkları (hurda metalden
elde edilen külçeler dahil) teslimi" ibaresi "atıklarının
teslimi" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(4) Bu bendin 2011 yılında uygulanması ile ilgili
olarak 29/12/2010 tarihli ve 27800 (6.Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Maliye Bakanlığı’nın 114 seri numaralı Tebliğine bakınız.
(5) 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 85 inci
maddesiyle, bu bentte yer alan “tahvil” ibaresi “tahvil, varlık kiralama
şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikaları” şeklinde değiştirilmiş
ve metne işlenmiştir.
(6) 31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunun 21 inci
maddesiyle;bu bentte yer alan “kira sertifikaları” ibaresinden sonra gelmek
üzere “, Türkiye’de kurulu borsalarda işlem gören sermaye piyasası araçları”
ibaresi eklenmiştir.
(7) Bu bentte bulunan; “Zirai sulama amaçlı su
teslimleri.” ibaresi, 28/6/2001 tarihli ve 4697 sayılı Kanunla,"Zirai
amaçlı su teslimleri ile köy tüzel kişiliklerince köyde ikamet edenlere yapılan
ticari amaçlı olmayan parekende içme suyu teslimleri”şeklinde Kanunun yayımı
tarihi olan 10/7/2001 tarihinden geçerli olmak üzere değiştirilmiştir.
(8) 16/6/2009 tarihli ve 5904 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle;bu bentte
yer alan “ile konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri” ibaresi
madde metninden çıkarılmıştır.
6480-2
l) (Ek:
9/4/2003-4842/23 md.) 30.1.2002 tarihli ve 4743 sayılı Kanun hükümlerine
göre kurulan varlık yönetim şirketlerinin bankalar, özel finans kurumları ve
diğer mali kurumlardan devraldığı alacakların tahsili amacıyla bu alacakların
teminatını oluşturan mal ve hakların (müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi
ile aynı Kanuna göre finansal yeniden yapılandırma çerçeve anlaşmaları
hükümleri kapsamında yeniden yapılandırılan borçların ödenmemesi nedeniyle bu
borçların teminatını oluşturan mal ve hakların (müzayede mahallinde satışı
dahil) teslimi,
m) (Ek: 9/4/2003-4842/23 md.; Değişik: 16/7/2004-5228/15 md.) Bankalar
Kanunu uyarınca; mal ve hakların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna teslimi ile
bunların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından (müzayede mahallinde satışı
dahil) teslimi, bu Fonun devraldığı alacakların tahsili amacıyla, bunların
teminatını oluşturan mal ve hakların (müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi
ve temettü hariç ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimleri devralınan
şirketlerin aktiflerinin Fon alacaklarının tahsili amacıyla (müzayede
mahallerinde yapılan satışlar dahil) teslimi,
Bu istisna işlem bedelinden Fona intikal eden tutarla
orantılı uygulanır.
n) (Ek:25/12/2003-5035/8
md.) Basın, Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğüne verilen haber
hizmetleri.
o) (Ek:
16/7/2004-5228/15 md.) Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile
gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda; ithalat ve ihracat
işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için
verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri ile vergisiz satış yapılan
işyerlerinin ve bu işyerlerine ait depo ve ardiye gibi bağımsız birimlerin
kiralanması, (1)
p) (Ek:
16/7/2004-5228/15 md.; Değişik: 24/7/2008-5793/13 md.) Hazinece yapılan
taşınmaz teslimi ve kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön
izin verilmesi işlemleri ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca yapılan arsa ve
arazi teslimleri,
r) (Ek:
30/12/2004-5281/33 md.; Değişik: 28/3/2007-5615/13 md.) Kurumların
aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam
yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle
gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin
borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde
yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri.
İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan
kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin
teslimleri istisna kapsamı dışındadır.
İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında
yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen
katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar
vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır. (2)
s) (Ek: 1/7/2005-5378/32 md.) Engellilerin
eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü
araç-gereç ve özel bilgisayar programları. (3)
—————————
(1)
Bu bentte yer alan "işlemlerine konu mallar" ibaresi,
28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle "işlemlerine konu mallar ile transit
rejim kapsamında işlem gören mallar" şeklinde değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
(2) 24/7/2008 tarihli ve 5793 sayılı Kanunun 13
üncü maddesiyle bu bentte yer alan "gayrimenkullerin" ibaresi
"taşınmazların" ve "gayrimenkul" ibaresi
"taşınmaz" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(3) 25/4/2013
tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan
“Özürlülerin” ibaresi “Engellilerin” şeklinde değiştirilmiştir.
6480-3
ş) (Ek: 21/2/2007-5582/35 md.) 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinde tanımlanan konut finansmanı
amacıyla teminat gösterilen veya ipotek konulan konutun, konut finansman
kuruluşları, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,
ipotek finansmanı kuruluşları ya da
üçüncü kişilere teslimi (müzayede mahallinde yapılan satışlar dahil) ile
bu şekilde alınan konutun, konut finansman kuruluşları, Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı veya ipotek finansmanı kuruluşları tarafından teslimi (müzayede
mahallinde yapılan satışı dahil).
t) (Ek: 16/6/2009-5904/14 md.) 5300
sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün
senetlerinin, 1 inci maddenin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinin (d) alt
bendi ile 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen işlemler
hariç olmak üzere, ürün ihtisas borsaları ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığından
ürün senedi alım-satımı konusunda izin alan ticaret borsaları aracılığıyla
teslimleri (Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından 30 uncu
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uygulanmaz.).
u) (Ek: 13/2/2011-6111/85 md.) Menkul,
gayrimenkul ve maddi olmayan varlıkların, varlık kiralama şirketlerine devri
ile bu varlıkların varlık kiralama şirketlerince kiralanması ve devralınan
kuruma devri.
v) (Ek:
13/6/2012-6327/12 md.) 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı
Sigortacılık Kanunu uyarınca oluşturulan Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından
münhasıran uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin olarak verilen hizmetler.
y) (Ek: 12/7/2013-6495/29 md.) 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında;
finansal kiralama şirketlerince bizzat kiracıdan satın alınıp geriye kiralanan
taşınmazlara uygulanmak üzere ve kiralamaya konu taşınmazın mülkiyetinin
sözleşme süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile kiralanmaya
konu taşınmazların kiralayana satılması, satan kişilere kiralanması ve devri.
z) (Ek: 6/2/2014-6518/32 md.) 13/6/2006
tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/B maddesi kapsamındaki
araştırma ve geliştirme, yenilik ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya
çıkan patentli veya faydalı model belgeli buluşa ilişkin gayri maddi hakların
kiralanması, devri veya satışı (Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler
bakımından bu Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü
uygulanmaz.).
YEDİNCİ BÖLÜM
İstisnadan Vazgeçme ve İstisnaların
Sınırı
İstisnadan
vazgeçme:
Madde 18 – 1. (Değişik: 16/7/2004-5228/16 md.) Vergiden
istisna edilmiş işlemleri yapanlar, ilgili vergi dairesine yazılı başvuruda
bulunarak, belirtecekleri işlem türleri için vergiye tâbi tutulmalarını talep
edebilirler. Bu talebin dilekçede belirtilen ve dilekçe tarihinden sonra ifa
edilen işlemlerin tamamını kapsaması şarttır. Şu kadar ki, mükellefiyetin devam etmekte olan işlemlere
şümulü yoktur.
2. (Değişik:
16/7/2004-5228/16 md.) Kamu menfaatine yararlı dernekler ve Bakanlar
Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıfların kuruluş amaçlarına uygun olarak
işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri teslim ve hizmetlere ilişkin
istisnalar hariç olmak üzere, 17 nci maddenin (1) ve (2) numaralı fıkralarıyla
(3) numaralı fıkranın (a) ve (4) numaralı fıkranın (e) bentlerinde yazılı
istisnalar hakkında yukarıdaki (1) numaralı fıkra hükmü uygulanmaz.
6480-4
3. İstisnadan vazgeçeceklerin talepleri üzerine, vergi
dairesince, vergi mükellefiyetleri talep tarihinden itibaren tesis olunur. Bu
şekilde mükellef olanlar üç yıl geçmedikçe mükellefiyetten çıkamazlar.
Mükellefler üç yıllık sürenin bitiminden önce mükellefiyetten çıkma talebinde
bulunmadıkları takdirde mükellefiyet yeniden üç yıl süre ile uzatılmış sayılır.
İstisnaların
sınırı:
Madde 19 – 1.
Diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümleri bu vergi bakımından
geçersizdir. Katma değer vergisine ilişkin istisna ve muafiyetler ancak bu
Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir.
2.Uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır.
ÜÇÜNCÜ
KISIM
Matrah,
Nispet ve İndirim
BİRİNCİ
BÖLÜM
Matrah
Teslim
ve hizmet işlemlerinde matrah:
Madde 20 – 1.
Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden
bedeldir.
2. Bedel deyimi, malı teslim alan
veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu
işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca
borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade eder.
3. (Mülga : 22/7/1998 - 4369/82 md.)
4. Belli bir tarifeye göre fiyatı
tespit edilen işler ile bedelin biletle tahsil edildiği hallerde tarife ve
bilet bedeli Katma Değer Vergisi dahil edilerek tespit olunur ve vergi
müşteriye ayrıca intikal ettirilmez.
6481
İthalatta
matrah:
Madde 21 – İthalatta, verginin matrahı aşağıda gösterilen
unsurların toplamıdır:
a) İthal edilen malın gümrük
vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre
alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun
bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe
tespit edilecek değeri,
b) İthalat sırasında ödenen her
türlü vergi, resim, harç ve paylar,
c) Gümrük beyannamesinin tescil
tarihinekadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile
mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler. (1)
-(2)
Uluslararası
yük ve yolcu taşımalarında matrah:
Madde 22 – İkametgahı, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar
tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında yapılan taşımacılık ile transit
taşımacılıkta şahıs ve ton başına kilometre itibariyle yurt içi emsalleri göz
önüne alınmak suretiyle matrah tespitine Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
Özel
matrah şekilleri:
Madde 23 – Özel matrah şekilleri şunlardır:
a) Spor - Toto oyununda ve Milli
Piyango dahil her türlü piyangoda, oyuna ve piyangoya katılma bedeli,
b) At yarışları ve diğer müşterek
bahis ve talih oyunlarında bu yarış ve oyunlara katılma karşılığında alınan
bedel ile bunların icra edildiği mahallere giriş karşılığında alınan bedel,
c) Profesyonel sanatçıların yer
aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif
faaliyetler, maçlar ve yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi ve gösterilmesinde
bunların icra edildiği mahallere giriş karşılığında alınan bedel ile bu
mahallerde yapılan teslim ve hizmetlerin bedeli,
d) (Değişik: 16/6/2009-5904/15 md.) Gümrük depolarında ve müzayede
mahallerinde yapılan satışlarda kesin satış bedeli ile 5300 sayılı Tarım
Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin,
senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara tesliminde, senedin en son
işlem gördüğü borsada oluşan değeri.
e) (Ek : 6/12/1984 - 3099/2 md.) Altından mamül veya altın ihtiva eden
ziynet eşyaları ile sikke altınların teslim ve ithalinde matrah, külçe altın
bedeli düşüldükten sonra kalan miktardır.
f) (Ek : 6/12/1984 - 3099/2 md.) Maliye ve Gümrük Bakanlığı işin
mahiyetini gözönünde tutarak özel matrah şekilleri tespit etmeye yetkilidir.
Matraha
dahil olan unsurlar:
Madde
24 – Aşağıda
yazılı unsurlar matraha dahildir:
a) Teslim alanın gösterdiği yere
kadar satıcı tarafından yapılan taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri,
——————————
(1) 22/7/1998 tarih ve
4369 sayılı Kanunun 81 inci maddesi ile; "fiili ithalata" ibaresi
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu bentte
bulunan, “diğer giderler ve ödemeler” ibaresi, 28/12/2001 tarihli ve 4731
sayılı Kanunla “diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler” olarak
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6482
b) Ambalaj giderleri, sigorta,
komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon
karşılığı gibi unsurlar,
c) Vade farkı, fiyat farkı, faiz,
prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her
türlü menfaat, hizmet ve değerler.
Matraha
dahil olmayan unsurlar:
Madde 25 – Aşağıda yazılı unsurlar matraha dahil değildir:
a) Teslim ve hizmet işlemlerinde
fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki
iskontolar,
b) Hesaplanan katma değer vergisi.
Döviz
ile yapılan işlemler:
Madde 26 – Bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi
doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına
çevrilir. Cari kuru belli olmayan dövizlerin Türk parasına çevrilmesine ilişkin
esasları Maliye ve Gümrük Bakanlığı belirler.
Emsal
bedeli ve emsal ücreti:
Madde 27 – 1. Bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile
bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrah
işlemin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücretidir.
2. Bedelin emsal bedeline veya
emsal ücretine göre açık bir şekilde düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellefçe
haklı bir sebeple açıklanamadığı hallerde de, matrah olarak emsal bedeli veya
emsal ücreti esas alınır.
3. Emsal bedeli ve emsal ücreti
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit olunur.
4. Katma değer vergisi uygulaması
bakımından emsal bedelin tayininde genel idare giderleri ve genel giderlerden
mamule düşen hissenin bedele katılması mecburidir.
5. Serbest meslek faaliyetleri için
ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş bir tarife varsa, hizmetin bedeli,
bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamaz.
İKİNCİ
BÖLÜM
Oran
Oran:
Madde 28 – (Değişik : 3/12/1988 - 3505/23 md.)
Katma değer vergisi oranı, vergiye
tabi her bir işlem için % 10'dur. Bakanlar Kurulu bu oranı, dört katına kadar
artırmaya, % 1 'e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve
hizmetler ile bazı malların perakende safhası ve
inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yeri esas
alarak konut teslimleri için farklı vergi oranları tespit etmeye
yetkilidir. (1)(2)
——————————
(1) Bu maddedeki oranlarda Kararnameler ile
yapılan değişiklikler için bu Kanunun sonundaki "KARARNAMELER İLE YAPILAN
DEĞİŞİKLİKLER CETVELİ" ne bakınız.
(2) 31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı
Kanunun 22 nci maddesiyle; bu fıkrada yer alan “perakende safhası için”
ibaresi, “perakende safhası ve inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi
değeri ve bulunduğu yeri esas alarak konut teslimleri için” şeklinde
değiştirilmiştir.
6483
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İndirim
Vergi
indirimi: (1)
Madde 29 – 1.
Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer
vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak
aşağıdaki vergileri indirebilirler:
a) Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla
hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer
vergisi,
b) İthal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen
katma değer vergisi,
c) (Ek : 3/6/1986
- 3297/9 md.) Götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden
gerçek usulde vergilendirmeye geçenlerin, çıkarılan envantere göre hesap dönemi
başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer
vergisi,
2. (Değişik:
25/12/2003-5035/9 md.) Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer
vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma
değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere
devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu
tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve
hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar
Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal
sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan
borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha
fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmeler ile
organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin
borçlarına mahsuben ödenir.Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen
yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan
borçlarına mahsuben iade edilir. Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal
ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da
amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer
vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. (2)(4)
3. (Ek: 3/6/1986
– 3297/9 md.) İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı
aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği
vergilendirme döneminde kullanılabilir.
4. Maliye ve Gümrük Bakanlığı vergi indirimi
uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi
muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu Kanunun anailkelerine uygun olarak
gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkilidir. (3)
İndirilemeyecek
katma değer vergisi:
Madde 30 – Aşağıdaki
vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer
vergisinden indirilemez:
a)Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş
bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında
gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer
vergisi,
––––––––––––––––––
(1) Bu
maddenin 2014 yılında uygulanması ile ilgili olarak, 30/12/2013 tarihli ve
28867 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Maliye Bakanlığı’nın 123 Seri Numaralı Tebliği’ne bakınız.
(2) Bu fıkrada
yer alan “işletmelerden” ibaresi, 28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Kanunun 13
üncü maddesiyle “işletmeler ile organize
sanayi bölgelerinden” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(3) Bu fıkra
numarası, 3/6/1986 tarih ve 3297 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değiştirilmiş
ve yerine işlenmiştir.
(4) 18/2/2009 tarihli
ve 5838 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle; bu fıkranın sonunda yer alan “Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen
vergi nakden iade edilir. Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet
grupları ile sektörler itibarıyla, amortismana tabi iktisadi kıymetler
dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisinin iade hakkını kaldırmaya; Maliye
Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.” ibaresi “Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl
içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan
borçlarına mahsuben iade edilir. Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal
ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da
amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer
vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6484
b) (Değişik : 3/6/1986 -
3297/10 md.) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla
kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış
vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,
c) (Değişik: 16/7/2004-5228/17 md.) Deprem, sel felaketi ve Maliye
Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu
zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi,
d)
Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul
edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.
Amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait indirim:
Madde 31 – (Mülga : 22/7/1998 - 4369/82 md.)
İstisna edilmiş işlemlere indirim:
Madde 32 – Bu Kanunun 11, 13, 14 ve 15 inci maddeleri ile 17 nci
maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca
vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri
vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisi, mükellefin vergiye tabi işlemleri
üzerinden hesaplanacak Katma Değer Vergisinden indirilir. Vergiye tabi
işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az
olması hallerinde
indirilemeyen Katma Değer Vergisi, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca, tespit
edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunur. (1)
(Ek fıkra: 25/12/2003-5035/10 md.;Mülga:16/7/2004-5228/60 md.)
(Ek fıkra: 25/12/2003-5035/10 md.) Maliye
Bakanlığı katma değer vergisi iadesini, hak sahiplerinin vergi ve sosyal
sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli daireler ile belediyelere olan
borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha
fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmelerden
temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsup suretiyle
sınırlayabilir.
Kısmi vergi indirimi:
Madde 33 – 1. Bu Kanuna göre indirim hakkı tanınan işlemlerle indirim
hakkı tanınmayan işlemlerin bu arada yapılması halinde, fatura ve benzeri
vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisinin ancak indirim hakkı tanınan
işlemlere isabet eden kısmı indirim konusu yapılır.
2. Kısmi vergi indirimine ilişkin usul ve esasları tespite Maliye ve Gümrük
Bakanlığı yetkilidir.
İndirimin belgelendirilmesi:
Madde 34 – 1. Yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere
ait Katma Değer Vergisi, alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu
üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek
şartıyla indirilebilir.
2. Katma Değer Vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine
gerek görülmeyen işlemlerde Vergi indiriminin nasıl belgelendirileceği Maliye
ve Gümrük Bakanlığınca tespit olunur.
Matrah ve indirim miktarlarının değişmesi:
Madde 35 – Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden
vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vukubulduğu hallerde,
vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi bu
işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin
mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vukubulduğu dönem içinde düzeltilir.
Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin
defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır.
Yetki:
Madde 36 – Bakanlar Kurulu indirim hakkını kısmen veya tamamen
kaldırmaya veya yeniden koymaya ve bu şekilde indirim hakkı kısıtlanan mal veya
hizmetleri belirlemeye yetkilidir.
–––––––––––––
(1)
4/6/2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle; bu fıkrada yer alan
"15 inci maddeleri" ibaresinden sonra gelmek üzere "ile 17 nci
maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi" ibaresi eklenmiş ve metne
işlenmiştir.
6485
DÖRDÜNCÜ
KISIM
Verginin
Tarhı ve Ödenmesi
BİRİNCİ
BÖLÜM
Vergilendirme
Usulleri
Gerçek usulde vergilendirme:
Madde 37 – Aksine hüküm bulunmadıkça mükellefler gerçek usulde
vergilendirilirler.
Madde 38 – (Mülga : 22/7/1998 - 4369/82 md.)
İKİNCİ
BÖLÜM
Vergilendirme
Dönemi ve Beyan Esası
Vergilendirme dönemi:
Madde 39 – 1. Katma Değer Vergisinde vergilendirme dönemi, faaliyet
gösterilen takvim yılının üçer aylık dönemleridir. Ancak, Maliye ve Gümrük
Bakanlığı mükelleflerin yıllık gayri safi hasılatlarına göre üç aylık
vergilendirme dönemi yerine birer aylık vergilendirme dönemi tespit etmeye
yetkilidir.
2. Aşağıdaki hallerde vergilendirme dönemi:
a) Götürü usulde vergilendirilen mükellefler için bir takvim yılı,
b) Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar için bir ay,
c) İthalat, transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasındaki taşımacılık
işlerinde (Değişik ibare: 27/1/2000-4503/3 md.) gümrük bölgesine
girildiği veya gümrük bölgesinden çıkıldığı andır.(1)
3. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, mükellefleri gruplar içinde toplamaya ve gruplar
için vergilendirme dönemlerinin başlangıç aylarını tespit etmeye yetkilidir. Bu
takdirde üçer aylık dönemlerin aynı takvim yılı içinde olması şartı aranmaz.
Beyan esası:
Madde 40 – 1. Katma Değer Vergisi, bu Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça
mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tarholunur.
2. Bu Kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen hallerde bu beyan, vergi kesintisi
yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından yapılır.
3. Herhangi bir vergilendirme döneminde vergiye tabi işlemleri bulunmayan
mükellefler de beyanname vermek mecburiyetindedirler.
——————————
(1) Bu bendde
yeralan. "gümrük hattından geçildiği" ibaresi, 27/1/2000 tarih
ve 4503 sayılı Kanunla "gümrük bölgesine girildiği veya gümrük
bölgesinden çıkarıldığı" şeklinde değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
6486
4. İthalatta alınan Katma Değer Vergisi, gümrük giriş beyannamesindeki beyan
üzerine, gümrük giriş beyannamesi verilmeyen haller ve motorlu kara taşıtları
ile Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan yük ve yolcu taşımaları ile
transit taşımalara ait Katma Değer Vergisi mükelleflerin yapacakları özel beyan
üzerine tarholunur. Bu fıkra hükmüne göre tarhiyata esas alınacak
beyannamelerde, vergi matrahının unsurları ile vergi oranının açıkça
gösterilmesi gereklidir.
5. (Ek : 25/5/1995 - 4108/35 md.) Maliye Bakanlığı, bu Kanunun 17 nci maddesinin
1 inci fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara sadece vergiye tabi işlemlerinin
bulunduğu dönemler için beyanname verdirmeye, beyanname yerine kaim olmak üzere
işleme esas olan belgeleri kabul etmeye, bu mükelleflere ait verginin beyan ve
ödeme zamanı ile tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Beyanname verme zamanı:
Madde 41 – 1. Mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar
Katma Değer Vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini takibeden ayın
yirmidördüncü günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermekle
yükümlüdürler.(1)
2. Katma Değer Vergisi beyanının gümrük giriş beyannamesi veya özel beyanname
ile yapılması gerektiği hallerde bu beyannameler vergi mükellefiyetinin
başladığı anda ilgili gümrük idaresine verilir.
3. (Mülga : 25/5/1995 - 4108/39 md.)
4. (Ek : 3/6/1986 - 3297/13 md.) İşi bırakan mükelleflerin katma değer
vergisi beyannamesi, işin bırakıldığı tarihi izleyen ayın yirmidördüncü günü
akşamına kadar verilir.(1)
Beyannamelerin şekil ve muhtevası:
Madde 42 – Katma Değer Vergisi beyannamelerinin şekil ve muhtevası ile
gümrük giriş beyannamelerinde Katma Değer Vergisine ilişkin olarak yer alacak
bilgiler Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit ve tanzim olunur.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Tarh
İşlemleri
Tarh yeri:
Madde 43 – 1. Katma Değer Vergisi, mükellefin iş yerinin bulunduğu yer
vergi dairesince tarholunur.
2. Mükellefin, ayrı ayrı vergi dairelerinin faaliyet bölgelerinde iş yerleri
varsa, Katma Değer Vergisi, gelir veya Kurumlar Vergisi yönünden bağlı olduğu
vergi dairesi tarafından tarholunur.
3. Gayrimenkul teslimlerinde mükellefin istemi halinde, Katma Değer Vergisi beyan
üzerine gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesince tarholunur.
4. İthalde alınan katma değer vergisi ilgili gümrük idaresince tarholunur.
5. İkametgahı, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar tarafından
motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan
taşımacılık ile transit taşımacılığa ait Katma Değer Vergisi de, ilgili gümrük
idaresince tarholunur.
6. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, faaliyetin gereğini göz önünde tutarak mükellefin
müracaatı üzerine veya resen tarh yerini tayin etmeye yetkilidir.
Tarhiyatın muhatabı:
Madde 44 – Katma Değer Vergisi, bu vergiyle mükellef gerçek veya
tüzelkişiler adına tarholunur.
Şu kadar ki:
a) Adi ortaklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere
ortaklardan herhangi biri,
__________________
(1)
Bu fıkralarda yer alan "yirmibeşinci günü" ibaresi, 9/4/2003
tarihli ve 4842 sayılı Kanunun 36 ncı maddesiyle "yirmiüçüncü günü"
olarak 1/1/2004 tarihinden itibaren değiştirilmiş; daha sonra aynı ibareler,
25/12/2003 tarihli ve 5035 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle, "yirminci
günü" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.Yine aynı ibareler
28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle “yirmidördürcü”
şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6487
b) Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler ile kanuni merkez veya iş
merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayan tüzelkişilerde, bu kanuna
göre vergi kesintisi yapmakla sorumlu kişi; vergi kesintisi yapmakla sorumlu
tutulan bir şahsın bulunamaması halinde, mükellefin Türkiye'deki daimi
temsilcisi, Türkiye'de birden fazla temsilcisinin mevcudiyeti halinde
mükellefin tayin edeceği temsilci; tarhiyat tarihine kadar böyle bir tayin
yapılmamışsa temsilci lerden herhangi birisi, daimi temsilci mevcut değilse
işlemleri mükellef adına yapanlar,
Tarhiyata muhatap tutulurlar.
Tarh zamanı:
Madde 45 – Katma Değer Vergisi beyannamenin verildiği günde, beyanname
posta ile gönderilmişse, vergiyi tarh edecek daireye geldiği tarihi takibeden
yedi gün içinde tarhedilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Verginin
Ödenmesi
Verginin Ödenmesi:
Madde 46 – 1. Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi
kesmekle sorumlu tutulanlar, bir vergilendirme dönemine ait katma değer
vergilerini beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar ödemeye
mecburdurlar.(1)
2. İthalde alınan katma değer vergisi, gümrük vergisi ile birlikte ve aynı
zamanda ödenir.
3. Gümrük vergisine tabi olmayan ithalata ve ikametgahı, kanuni merkezi ve iş
merkezi yurt dışında bulunanlar tarafından motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye
ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılığa ait
Katma Değer Vergisi, bu işlemlere ait özel beyannamelerin verilme süresi içinde
ödenir.
4. (Değişik : 25/5/1995 - 4108/36 md.) Beyanname vermek mecburiyetinde
olmayan mükelleflerin Katma Değer Vergisi, tarh süresi içinde ödenir.
Götürü usulde vergilendirilen mükelleflerin katma değer vergisi, Gelir Vergisi
Kanununun götürü vergilendirmeye ilişkin usul ve esasları ile vergilendirme
dönemine ait hükümleri çerçevesinde tarh ve tahakkuk ettirilerek, götürü gelir
vergisinin ödeme süreleri içinde ödenir.
5. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, işlemin mahiyetini göz önünde tutarak Katma
Değer Vergisinin işlemden önce ödenmiş olması şartını koymaya yetkilidir.
6. (Ek : 6/12/1984 - 3094/4 md.; Mülga : 26/12/1993 - 3946/38 md.)
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Gümrük
İdarelerince Alınan Katma Değer Vergisine İlişkin Hükümler
Gümrük makbuzu:
Madde 47 – İthal sırasında alınan Katma Değer Vergisi gümrük makbuzunda
ayrıca gösterilir.
Düzeltme işlemleri:
Madde 48 – Bu Kanuna göre vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek yurda
sokulan eşyaların hiç alınmamış veya eksik alınmış Katma Değer Vergileri
hakkında Gümrük Kanunundaki esaslara göre işlem yapılır.(Ek cümle:
16/7/2004-5228/18 md.) Ancak, indirim hakkı tanınan işlemlere konu eşyanın
serbest dolaşıma girdiği tarihin içinde bulunduğu veya sonraki vergilendirme
dönemlerine ilişkin olarak vergi dairesine verilen beyannamelere göre
ödenen katma değer vergisi (sorumlu sıfatıyla ödenenler hariç), ithalde
hiç ödenmemesi veya eksik ödenmesi nedeniyle tahsili gereken katma değer
vergisinden düşülür.
(Ek fıkra: 3/6/1986 - 3297/14 md.) İthal edilen eşya ile ilgili olarak;
katma değer vergisinden müstesna olduğu halde yanlışlıkla alınan veya fazla
alındığı anlaşılan katma değer vergisi, indirim hakkına sahip olmayan
mükelleflere, Gümrük Kanununa göre iade olunur.
Teminatlı işlemler:
Madde 49 – Gümrük Kanunu ile diğer kanunlar gereğince gümrük vergisi
teminata bağlanarak işlem gören her türlü madde ve kıymetlere ait Katma Değer
Vergisi de aynı usule tabi tutulur.
_________________
(1)
Bu fıkrada yer alan "beyanname verme süresi içinde" ibaresi,
25/12/2003 tarihli ve 5035 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle "beyanname
verecekleri ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar" olarak değiştirilmiş ve
metne işlenmiştir.
6488
(Ek ikinci fıkra : 4/5/1994 - 3986/14 md.; Mülga : 22/7/1998 - 4369/82 md.)
(Ek : 27/1/2000 - 4503/2 md.) İhraç edilecek ürünlerin imalinde
kullanılacak maddelerin ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisini
teminata bağlatmak suretiyle işlem yaptırmaya, teminata tabi işlemleri tespit
etmeye, teminatın türü, şekli ve miktarı ile uygulamaya ilişkin usul ve
esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Muhatap:
Madde 50 – 1. Gümrükte tarhedilen Katma Değer Vergisi, tarh sırasında
hazır bulunan mükellefe, kanuni temsilcisine, adına hareket eden komisyoncusu
ile gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlara tebliğ edilir.
2. Bu tebliğ üzerine açılacak davalar için Gümrük Vergisinin tabi olduğu usul
ve esaslar uygulanır.
Matrah farklarına uygulanacak işlemler:
Madde 51 – Mükelleflerin ithalde beyan ettikleri matrahla tahakkuk veya
inceleme yapanların veyahut teftişe yetkili kılınanların buldukları matrahlar
üzerinden hesaplanan vergi farkları hakkında Gümrük Kanunu uyarınca Gümrük
Vergisindeki esaslar dairesinde ceza uygulanır.
Maktu vergi:
Madde 52 – Gümrük Vergisinin maktuen alındığı hallerde, tek ve maktu
tarife, ithalde alınacak Katma Değer Vergisi de dahil edilmek suretiyle tespit
olunur.
BEŞİNCİ
KISIM
Usul
Hükümleri
Fatura ve benzeri vesika düzenlenmesi:
Madde 53 – Bu Kanunda geçen Fatura ve benzeri vesikalar tabiri Vergi
Usul Kanununda düzenlenen vesikaları ifade eder. Kayıt düzeni:
Madde 54 – 1. Katma değer vergisi mükellefleri, tutulması mecburi defter
kayıtlarını bu verginin hesaplanmasına ve kontrolüne imkan verecek şekilde
düzenlerler.
Bu kayıtlarda en az aşağıdaki hususların açıkca gösterilmesi şarttır:
a) Vergi konusu işlemlerin mahiyeti, vergisiz tutarları, hesaplanan vergi,
indirilebilir vergi miktarları,
b) Vergiden istisna edilen işlemlerin, indirim hakkı tanınan ve tanınmayanlara
göre mahiyeti ve ayırımı ile hesaplanan indirilebilir vergi miktarı,
c) İndirim konusu yapılamayacak işlemlerin niteliği ve bu işlemlerle ilgili
vergi miktarları,
d) Matrah ve indirim miktarlarındaki değişmelerle, ödenen, terkin edilen ve
iade olunan vergiler.
2. Emtia üzerine iş yapanlar, emtia envanterinde veya envanter defterinde,
hesap dönemi sonunda mevcut emtiayı Katma Değer Vergisine tabi olan ve
olmayanlar itibariyle tefrik edip göstermeye mecburdurlar.
6489
Vergi teminatı:
Madde 55 – Mükelleflerin
fabrika, imalathane, ticarethane, şube, satış mağazası ve depolarında mevcut
ilk madde, yarı mamul ve mamul madde stokları, üçüncü şahıslara satılmış veya
rehnedilmiş olsa dahi, Katma Değer Vergisi ile zam ve cezalarının teminatı
hükmünde olup, bedellerinden ilk önce sözü edilen hazine alacağı tahsil olunur.
ALTINCI
KISIM
Çeşitli
Hükümler
Asgari randıman oranları ve birim satış bedelleri:
Madde 56 – 1. Maliye ve Gümrük Bakanlığı; imal ve inşa işlerinde,
hammadde, yardımcı madde, enerji, işçilik ve benzeri ölçüleri esas alarak belli
iş ve sanat kolları itibariyle asgari randıman oranları tespit etmeye, alım -
satım ve hizmet işlerinde ise asgari birim satış bedellerini belirlemeye
yetkilidir.
2. Mükelleflerin Katma Değer Vergisi, bu oranlara ve birim satış bedellerine
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisinden aşağı olamaz.
Verginin etikette gösterilme mecburiyeti:
Madde 57 – 1. Perakende satışı yapılan mallara ait etiketlerde, Katma
Değer Vergisinin satış fiyatına dahil olup olmadığı açıkca belirtilir. Vergi
satış fiyatından hariç ise bunun miktarı ayrıca gösterilir.
2. Katma Değer Vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine
gerek görülmeyen işlemlerde yukardaki hüküm uygulanmaz.
Verginin gider kaydedilemeyeceği:
Madde 58 – Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma
Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, Gelir ve
Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.
Kanunların uygulama alanı:
Madde 59 – Bu Kanunla yürürlükten kaldırılan vergilerle ilgili olarak
Vergi Usul Kanunu ile diğer kanunlarda yer alan ve bu Kanuna aykırı olmayan
hükümler; Katma Değer Vergisi bakımından da geçerli sayılır.
Ek vergi:
Madde 60 – (Mülga: 6/6/2002-4760/18 md.)
6490
BİRİNCİ
BÖLÜM
Kaldırılan
Hükümler
Kaldırılan hükümler:
Madde 61 – a) 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu (Banka ve sigorta
muameleleri vergilerine ilişkin hükümleri hariç),
b) 2456 sayılı İşletme Vergisi Kanunu,
c) 1318 sayılı Finansman Kanununun Spor - Toto Vergisine ilişkin hükümleri,
d) 6747 sayılı Kanunun Şeker İstihlak Vergisine ilişkin hükümleri,
Yürürlükten kaldırılmıştır.
İKİNCİ
BÖLÜM
Geçiş
Hükümleri
Geçici Madde 1 – Telafi Edici Vergilendirme Usulü:
1. Maliye ve Gümrük Bakanlığı perakende mal satışı ile uğraşan mükelleflerden
belirleyeceği iş gruplarına veya sektörlere dahil olanları telafi edici
vergilendirme usulüyle vergilendirmeye yetkilidir.
2. (Değişik : 6/12/1984 - 3099/6 md.) Telafi edici vergilendirme
usulünde Katma Değer Vergisi, mal alış bedellerine mal alışları sırasında,
kanuni vergi nispetinin % 30 fazlası tutarındaki nihai vergi nispeti uygulanmak
suretiyle hesaplanır.
3. Bu usule tabi mükellefler, mal ve hizmet satışları dolayısıyla Katma Değer
Vergisi uygulamazlar. Bu mükelleflerden mal ve hizmet satın alanların, bu alışları
için vergi indirimi hakları yoktur.
4. Bu usule tabi tutulan mükellefler diledikleri takdirde, genel esaslara göre
Katma Değer Vergisine tabi tutulurlar.
5. Bu usul, Kanunun yürürlük tarihinden sonra gelen 10 yıl süre ile
uygulanabilir.
Geçici Madde 2 – 1. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce fatura
veya benzeri belge düzenlenmiş veya ödeme yapılmış olmakla baraber, bu belge
veya ödeme ile ilgili işlemler Kanunun yürürlüğünden sonra yapılmış ise,
işlemin tamamı hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır.
6491
2. Birden fazla
takvim yılına sirayet eden her türlü inşaat ve taahhüt işlerinin, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten sonra ifa edilen kısmı, Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca tespit olunacak usul ve esaslara göre vergiye tabi tutulur.
Geçici Madde 3 – Bu Kanunun yürürlüğünden önce yapılmış olup,
yürürlükten sonra ki döneme de sirayet eden kiralama sözleşmelerinde, kira
bedeli peşin tahsil edilmiş olsa bile, Kanunun yürürlük tarihinden sonraki
süreye isabet eden kira bedeli Katma Değer Vergisine tabidir. Bu süreye ait
kira bedelinin Kanunun yürürlüğünden önce tahsil edilmiş olması halinde, bu
bedele ait Katma Değer Vergisinin ne şekilde ödeneceği Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca tespit edilir.
Geçici Madde 4 – 1. Bu Kanuna göre teslim veya ithalı Katma Değer
Vergisine tabi olan ve stok mal olarak beyan edilmiş olan mallara ait veya
bünyelerinde yer alan İstihsal Vergisi bu malların teslimini takibeden ilk
vergilendirme döneminde ödenecek Katma Değer Vergisinden indirilir.
2. Bu maddeye göre yapılacak indirime ait usul ve esaslarla; stok
beyannamesinin zamanına, şekil ve muhtevasına ilişkin esaslar Maliye ve Gümrük
Bakanlığı tarafından tayin olunur.
Geçici Madde 5 – 1. Katma Değer Vergisi hazırlık ve uygulamasıyla ilgili
harcamaları yapmak üzere 1985 yılından başlamak üzere 10 yıl süre ile Bütçe
Kanunlarının Maliye ve Gümrük Bakanlığına ait (A) cetvelini 112 kod numaralı
"Devlet Gelirlerine İlişkin Hizmetler Yönetim - Uygulama, Denetim ve Yargı
Hizmetleri" programında yer alan toplam ödeneklerin her yıl için % 30'una
kadar kısmını bir fonda toplamaya ve her harcama kaleminden ne kadarının fona
aktarılacağını belirlemeye, Maliye ve Gümrük Bakanı yetkilidir. (1)
2. Bu fondan; bina satın alınarak veya kiralanarak yeni vergi dairelerinin
kurulması, vergi dairelerinin döşenmesi, mekanizasyon, basılı kağıtların
hazırlanması ve diğer uygulama hizmetleri ile eğitim ve tanıtma çalışmaları
yapılmasına ilişkin her türlü harcamalar, 1050 ve 2886 sayılı Kanunlara, 121
sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve eklerine, 832 sayılı Kanunun 30-37 nci
maddelerinde yer alan vize hükümlerine tabi olmadan yapılır.
3. Fonun kullanılmasına ilişkin hizmetlerde görevlendirilen personele, Bütçe
Kanunları ve diğer mevzuatla sınırlı olmaksızın fazla mesai ve yolluk
ödenmesine ve bu hizmetlerde çalıştırılmak üzere geçici personel istihdamına
Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
4. Katma Değer Vergisi ile ilgili basılı kağıtların basım, depolama ve dağıtım
hizmetleri Gelirler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.
Geçici Madde 6 – (Ek : 26/3/1987 - 3336/1 md.)
Tam mükellefiyete tabi kurumların 1987, 1988 ve 1989 yıllarında 5422 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 10 uncu maddesi kapsamındaki Gayrimenkul
teslimleri vergiden müstesnadır.
Bu şekilde teslim edilen gayrimenkullerin iktisabında yüklenilen ve
indirilemeyen Katma Değer Vergisi, Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider
olarak kabul edilir.
Şu kadar ki; vadeli satış nedeniyle kazancın tamamının, teslimi takip eden
takvim yılı başından itibaren 2 yıl içerisinde ödenmiş sermayeye
dönüştürülmemesi halinde, gayrimenkulün satış bedelinden ödenmiş sermayeye
dönüşen kısım düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden, teslimin yapıldığı
tarihteki Katma Değer Vergisi nispetine göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi,
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre,
teslim dolayısıyla oluşan vadeden itibaren gecikme zammı ile birlikte tahsil
edilir.
Geçici Madde 7 - (Ek : 19/6/1987 - 3393/3 md.)
Plaka tahdidi uygulanan illerde Bakanlar Kurulu Kararı ile yetkili kılınan
trafik komisyonlarınca yapılan ticari plaka satışları, 31/12/1987 tarihine
kadar katma değer vergisinden müstesnadır.
——————————
(1) Geçici 5
inci maddenin 1 inci fıkrasındaki 6 yıllık süre 14/6/1989 tarih ve 3571 sayılı
Kanunun 10 uncu maddesiyle 10 yıla yükseltilmiş ve yerine işlenmiştir.
6492
Geçici Madde 8 –
(Ek : 19/6/1987 - 3393/4 md.)
Net alanı 150 m2'ye kadar konutların teslimi ile konut yapı kooperatiflerine
yapılan inşaat taahhüt işleri, 31/12/1997 tarihine kadar katma değer vergisinden
müstesnadır.(1)
Geçici Madde 9 – (Ek : 3/12/1988 - 3505/Geçici md.)
Sadece 150 m2'yi aşmayan konutlar için yapılan inşaat taahhüt işlerine münhasır
olmak üzere, Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ile belediyelere yapılan
inşaat taahhüt işleri 31/12/1997 tarihine kadar katma değer vergisinden
müstesnadır.(1)
Geçici Madde 10 – (Ek : 25/5/1995 - 4108/37 md.)
(Değişik birinci fıkra : 20/6/2001 - 4684/19 md.) 5422 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun geçici 28 inci maddesi ile geçici 29 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (6) ve (7) numaralı bentleri kapsamındaki teslimler vergiden
müstesnadır.
Bu şekilde teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin
yapıldığı dönemde indirilemeyen katma değer vergisi, bu hesap dönemine ait
kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilir.
Şu kadar ki; satış nedeniyle oluşan kazancın tamamının, teslimi takip eden
hesap dönemi başından itibaren ikinci hesap dönemi sonuna kadar ödenmiş
sermayeye dönüştürülmemesi halinde, satıştan doğan kazancın ödenmiş sermayeye
dönüşmeyen kısmına ait katma değer vergisi, teslimin yapıldığı tarihteki katma
değer vergisi nispetine göre hesaplanarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre tarh edilir.
Geçici Madde 11 – (Ek : 25/5/1995 - 4108/37 md.)
Götürü usule tabi mükelleflerden 1995 vergilendirme dönemine ait katma değer
vergisi aranmaz.
Geçici Madde 12 – (Ek : 25/5/1995 - 4108/37 md.)
4046 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin (A) fıkrası ile özelleştirme kapsamına
alınan iktisadi kıymetlerin aynı Kanun hükümleri çerçevesinde teslim ve
kiralanması işlemleri vergiden müstesnadır. Bu kapsamda istisna edilen işlemler
bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü
uygulanmaz.
Geçici Madde 13 – (Ek : 22/7/1998 - 4369/62 md.)
Gelir Vergisi Kanununa eklenen Geçici 48 inci madde uyarınca beyan edilen
makina, teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden % 10 oranı, genel ve
yükseltilmiş orana tabi emtianın bedeli üzerinden % 10 oranı, diğer emtianın
bedeli üzerinden bu emtianın tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma
değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan
edilerek ödenir. Makina, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen ve vergi
hesaplanan katma değer vergisiden indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi
genel esaslara göre indirilir. Bu emtia, makina, teçhizat ve demirbaşlar için
Katma Değer Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin 2 numaralı fıkrası hükmü
uygulanmaz.
Geçici Madde 14 – (Ek : 22/7/1998 - 4369/62 md.)
Bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar alınan yatırım teşvik belgelerinde yer
alan yatırım mallarından, makina ve teçhizat niteliği taşımayanlar için Katma
Değer Vergisi Kanununun bu Kanunla kaldırılan 49 uncu maddesinin ikinci fıkrası
hükmü uygulanır.
Geçici Madde 15 – (Ek : 22/7/1998 - 4369/62 md.)
Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce bina inşaat ruhsatı alınmış olan
inşaatlara ilişkin olarak;
a) Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri,
b) Sadece 150 m2'yi aşmayan konutlara münhasır olmak üzere kanunla kurulmuş
sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan inşaat taahhüt işleri,
Katma değer vergisinden müstesnadır.
Geçici Madde 16 – (Ek : 22/7/1998 - 4369/62 md.)
Katma Değer Vergisi Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu
tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmtlerle ilgili olup bu Kanunun
yayımını izleyen ayın sonuna kadar indirilemeyen vergi tutarı gelir veya
kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilir. Gider
olarak yazılan bu vergi tutarı indirim konusu yapılamaz. Temel gıda maddeleri
ile ilgili olanlar hariç olmak üzere gider yazılmayan vergi tutarı iade
edilmez.
——————————
(1) Bu
maddelerde yer alan "31/12/1992" tarihi, 23/12/1992 tarih ve 3858
sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile "31/12/1995" olarak; daha sonra
18/11/1995 tarih ve 4134 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile de 31/12/1997 olarak
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6492-1
Dahilde işleme ve geçici kabul
rejimikapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin
31/12/2015 tarihine kadar tesliminde Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci
maddesinin 1 numaralı fıkrasının (c) bendi hükümlerine göre, bölgeler,
sektörler veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya Bakanlar Kurulu
yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasında ihracat süresi olarak anılan bentteki
süre yerine bu rejimlerle öngörülen süreler esas alınır. İhracatın şartlara
uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde zamanında alınmayan vergi, vergi
ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edilir.
(1)
Geçici
Madde 18- (Ek: 9/4/2003-4842/24 md.)
Bu Kanunun 13 üncü maddesinin (d) bendi hükmü, teşvik
belgesine sahip katma değer vergisi mükellefiyeti bulunmayanlara bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihe kadar belge kapsamında yapılan makine ve teçhizat
teslimlerinde de uygulanır.
Geçici
Madde 19 - (Ek: 9/4/2003-4842/24 md.;Değişik:
16/7/2004-5228/19 md.)
Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar
çerçevesinde Türkiye'de gerçekleştirilecek toplantıları düzenleyenlere bu
amaçla yapılacak teslim ve hizmetler ile bu toplantılara katılan yabancı
heyetlerin konaklamaları ve bunlara görevlerinin ifası kapsamında yapılacak teslim ve hizmetler 31.12.2005 tarihine
kadar katma değer vergisinden müstesnadır.
Bu kapsamda teslim edilen mal ve hizmetler
için yüklenilen vergiler, vergiye tâbi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden
indirilir. İndirimle giderilemeyen vergiler iade edilmez. Bakanlar Kurulu, 213
sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda
uygulanmakta olan haddi, istisna uygulamasında asgari tutar olarak belirlemeye
ve belirlenen bu tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye
yetkilidir.
Maliye Bakanlığı, toplantılara
ilişkin teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisnaya ilişkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.
Geçici Madde 20- (Ek:
25/12/2003-5035/11 md.)
1. 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa
göre teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin
kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde
münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş
uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama
yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır.
Maliye Bakanlığı; program ve lisans
türleri itibarıyla istisnadan yararlanılacak bedele ilişkin olarak asgari sınır
belirlemeye, istisna uygulanacak yazılım programlarını tanımlamaya ve
uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.
——————————
(1) 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunun 32
nci maddesiyle; bu maddede yer alan “31/12/2008” ibaresi “31/12/2010” şeklinde
değiştirilmiş ve aynı Kanunun 33 üncü maddesiyle bu ibarenin 1/1/2009
tarihinden geçerli olmak üzere uygulanacağı hüküm altına alınmış, daha sonra
13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 86 ncı maddesiyle, “31/12/2010”
ibaresi “31/12/2015” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6492-2
2.
Bu Kanunun yayımı tarihine kadar gerçekleşen ve hem tam istisna hem kısmi
istisna kapsamına giren işlemlere ilişkin olarak yüklenilen vergiler Katma
Değer Vergisi Kanununun 32 nci maddesine göre iade edilir.
3. Bu Kanunun yayımı tarihinden
önce başlayan inşaat taahhüt işlerinde Katma Değer Vergisi Kanununun 16 ncı
maddesinin (1) numaralı fıkrasının bu Kanunla değiştirilmeden önceki (c) bendi
hükmü uygulanır.
4. 2003 takvim yılında
gerçekleştirilen indirimli orana tâbi işlemlerle ilgili iade taleplerinde,
Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasının bu
Kanunla değiştirilmeden önceki hükmüne göre işlem yapılır.
Geçici
Madde 21- (Ek: 16/7/2004-5228/20 md.)
Karayolları Genel Müdürlüğünce
yapılacak taşınmaz mal teslimleri ile Orman Genel Müdürlüğü Döner Sermaye sabit
kıymetlerinde kayıtlı tapulu taşınmaz malların teslimleri 31.12.2006 tarihine
kadar katma değer vergisinden müstesnadır.(1)
Geçici Madde 22 - (Ek: 10/11/2004-5255/14 md.; Değişik: 3/7/2005 -
5398/25 md.)
2005 yılında İzmir Kentinde
yapılacak Dünya Üniversitelerarası Spor Oyunlarına ilişkin olmak üzere İzmir
Universiade Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kurulu ile bu oyunlarda kullanılmak
şartıyla söz konusu Düzenleme Kurulunun onayladığı kurum ve kuruluşlara
yapılacak teslim ve hizmet ifaları ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih
itibarıyla mevcut olan Organizasyon Komitesi tarafından teslim alınan malların
İzmir Universiade Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kuruluna teslimi katma değer
vergisinden müstesnadır.
Bu maddede düzenlenen istisnalar
dolayısıyla yüklenilen vergiler, vergiye tâbi işlemler üzerinden hesaplanan
vergilerden indirilebilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler ise bu
Kanunun 32 nci maddesi hükümleri uyarınca
istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine nakden veya mahsuben
iade edilir.
Maliye Bakanlığı, bu maddede yer
alan istisnaların kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisnaya
ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Geçici Madde 23- (Ek: 30/12/2004-5281/35
md.)
Millî Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımlarının
bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal
ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifası 31/12/2015 tarihine
kadar Katma Değer Vergisinden müstesnadır. (2)
Bu kapsamda yapılan teslim ve
hizmet ifaları için yüklenilen vergiler, vergiye tâbi işlemler nedeniyle
hesaplanan vergiden indirilir. İndirimle giderilemeyen vergiler iade edilmez.
Maliye Bakanlığı, istisnaya ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.
–––––––––––––––––––––
(1)
30/12/2004 tarihli ve 5281 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle, bu maddede yer
alan “31.12.2004 tarihine kadar” ibaresi, “31.12.2006 tarihine kadar” olarak
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 86
ncı maddesiyle, bu maddede yer alan “31.12.2010” ibaresi “31/12/2015” olarak
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
6492-3
Geçici Madde 24- (Ek: 21/4/2005 – 5335/13
md.)
1.
4.2.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun geçici 10 uncu
maddesi kapsamındaki devir, temlik ve intikal işlemleri ile ilgili olarak Türk
Telekom tarafından Türksat Uydu Haberleşme, Kablo TV ve İşletme Anonim
Şirketine yapılan teslimler ve hizmet ifaları katma değer vergisinden
müstesnadır.
2.
8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 20 nci maddesi kapsamındaki gayrimenkul
ve iştiraklerin 31.12.2006 tarihine kadar teslimi katma değer vergisinden
müstesnadır.
3.
Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmet ifaları için yüklenilen vergiler, vergiye
tâbi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden indirilir. İndirim yoluyla
giderilemeyen vergiler iade edilmez. Maliye Bakanlığı, istisnaya ilişkin usûl
ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Geçici Madde 25
- (Ek: 4/6/2008-5766/12 md.)
Bu maddenin yürürlük tarihinden önce Kanunun 17 nci
maddesinin (4) numaralı fıkrasının (s) bendinde düzenlenen istisnadan vazgeçen
mükelleflerin, bu maddenin yürürlük tarihini izleyen ayın sonuna kadar
istisnadan vazgeçme taleplerini geri almaları halinde, 18 inci maddenin (3)
numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan hüküm uygulanmaz. Bu hükmün
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Geçici
Madde 26 - (Ek: 4/6/2008-5766/12 md.)
Birleşmiş Milletler (BM) ile Kuzey Atlantik Antlaşması
Teşkilatı (NATO) temsilcilikleri ve bu Teşkilatlara bağlı program, fon ve özel
ihtisas kuruluşları ile İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatına (OECD) resmi
kullanımları için yapılacak mal teslimi ve hizmet ifaları, bunların sosyal ve
ekonomik yardım amacıyla bedelsiz olarak yapacakları mal teslimi ve hizmet
ifaları, bedelsiz mal teslimi ve hizmet
ifaları ile ilgili mal ve hizmetlerin bunlara teslim ve ifası; finansmanlarının
bu kuruluşlar tarafından karşılanması şartıyla ilgili kurum, temsilcilik,
program, fon ve özel ihtisas kuruluşlarının Türkiye’deki faaliyetlerinin devamı
veya ilgili kurumlara ilişkin uluslararası anlaşmaların yürürlükte bulunduğu
süre içerisinde katma değer vergisinden müstesnadır.(1)
(Ek fıkra:
31/5/2012-6322/23 md.) Bu maddede düzenlenen istisnalar dolayısıyla yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergilerden indirilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler ise 32 nci madde hükümleri uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine nakden veya mahsuben iade edilir.
Bu
istisnanın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir.
Geçici Madde 27 – (Ek: 15/10/2008-5804/3 md.)
(1) 2009 yılı Mart ayında İstanbul’da yapılacak Beşinci
Dünya Su Forumunun Organizasyonundan sorumlu Forum Sekretaryasına bu Forumun
gerçekleştirilmesi için yapılacak mal teslimleri ile hizmet ifaları katma değer
vergisinden müstesnadır.
(2)
Maliye Bakanlığı, istisnanın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
Geçici Madde 28 – (Ek: 16/6/2009-5904/16 md.)
(1) Bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı
kooperatiflerince, üyelerine yapılan konut teslimleri katma değer vergisinden
müstesnadır.
___________________
(1)
31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle bu fıkrada yer alan
“Birleşmiş Milletler (BM) temsilciliği, BM’ye bağlı” ibaresi “Birleşmiş
Milletler (BM) ile Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) temsilcilikleri
ve bu Teşkilatlara bağlı” şeklinde değiştirilmiştir.
6492-4
Geçici Madde 29 – (Ek: 31/3/2012-6288/1 md.)
8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin
Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanuna göre
yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler ve 7/5/1987
tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 7 nci maddesine
göre Yüksek Planlama Kurulu tarafından kiralama karşılığı yaptırılmasına karar
verilen sağlık tesislerine ilişkin projeler ve 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı
Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin 23 üncü maddesine göre Bakanlık tarafından kiralama karşılığı
yaptırılmasına karar verilen eğitim öğretim tesislerine ilişkin
projelerden bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten önce ihale veya görevlendirme ilanı yayımlanmış ancak teklif
alınmamış olanlar ile 31/12/2023 tarihine kadar ihale veya görevlendirme ilanı
yayımlanacak olanların; ihale edilmesi ile görevlendirilen veya projeyi
üstlenenlere yatırım döneminde proje kapsamında yapılan mal teslimleri ve hizmet
ifaları katma değer vergisinden müstesnadır.(1)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce teklifleri alınmış ya da
ihalesi veya görevlendirmesi yapılmış işlerde; görevli şirketin veya
yüklenicinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde
talepte bulunması halinde bu maddenin yürürlük tarihinden sonra birinci fıkra
kapsamındaki mal teslimleri ve hizmet ifaları da katma değer vergisinden
müstesna tutulur. Şu kadar ki, bu istisnanın uygulanabilmesi için görevli
şirketin veya yüklenicinin proje nedeniyle yatırım döneminde yükleneceği katma
değer vergisi tutarının, indirim yoluyla telafi edilebileceği tarihe kadar,
projenin ana kredi finansman koşullarına göre oluşacak finansman maliyeti
tutarı veya buna isabet eden sürenin, ilgisine göre; işletme süresi öngörülen
projelerde işletme süresinden, kira öngörülen projelerde kira tutarından veya
kira süresinden indirileceği hususunun bu şirketler tarafından, içeriği idarece
belirlenecek taahhütname ile taahhüt edilmesi ve bu taahhüdün idarece kabul
edilmesi gerekir. İndirimler, ilgili projelere ait sözleşmelerde öngörülen
esaslar dikkate alınarak yapılır.
Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle
yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilir.
İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler bu Kanunun 32 nci maddesi hükmü
uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir.
Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri
tanımlamaya, istisna ve iadeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Büyük ve stratejik yatırımlarda iade:
Geçici Madde 30 – (Ek: 31/5/2012-6322/25 md.)
31/12/2023 tarihine kadar uygulanmak üzere,
yatırım teşvik
belgeleri kapsamında asgari 500 milyon Türk
Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen
stratejik yatırımlara ilişkin inşaat işleri
nedeniyle yüklenilen ve takvim yılı sonuna
kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer
vergisi, izleyen yıl talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe
iade olunur. Teşvik belgesine konu yatırımın
tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası
uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Bu vergiler ve cezalarında zamanaşımı,
verginin tarhını veya cezanın
kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden
takvim yılı başında başlar.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir.
Geçici Madde 31 – (Ek: 13/6/2012-6327/13 md.)
28/3/2001
tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun
geçici 1 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca üyelerine veya çalışanlarına
emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz
meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012 tarihi
itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya
da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarların (plan esaslarına
göre aktarım tarihine kadar mutat yapılan ödemeler nedeniyle oluşanlar dahil)
kısmen veya tamamen bireysel emeklilik sistemine aktarılması amacıyla taşınmaz
ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallinde satışı dahil) devir ve teslimi
31/12/2015 tarihine kadar uygulanmak üzere katma değer vergisinden müstesnadır.
Bu istisna, aktarılan tutarla orantılı olarak uygulanır.
Maliye
Bakanlığı, bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
______________
(1) 31/5/2012
tarihli ve 6322 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle bu fıkrada yer alan “sağlık
tesislerine ilişkin projelerden” ibaresi “sağlık tesislerine ilişkin projeler
ve 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 23 üncü maddesine göre Bakanlık
tarafından kiralama karşılığı yaptırılmasına karar verilen eğitim öğretim
tesislerine ilişkin projelerden” şeklinde değiştirilmiştir.
6492-5
Geçici Madde 32 – (Ek:
24/5/2013-6487/23 md.)
Şehir içi raylı ulaşım sistemleri, metro, tramvay, teleferik, telesiyej
ve füniküler ile bunların hatları, istasyonları, yolcu terminalleri ve
durakları ve bu iş ve işlemlerle ilgili tesisler ile eklenti veya bütünleyici
parçalarının Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, belediyeler ve
bunların bağlı kuruluşları arasında yapılacak devir ve teslimleri 31/12/2023 tarihine
kadar katma değer vergisinden müstesnadır.
Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmet ifaları için yüklenilen vergiler,
vergiye tabi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden indirilir. İndirimle
giderilemeyen vergiler iade edilmez. Maliye Bakanlığı, istisnaya ilişkin usul
ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Yürürlük:
Madde 62 – Bu
Kanunun Bakanlar Kurulu ile Maliye ve Gümrük Bakanlığına yetki veren hükümleri
yayımı tarihinde, diğer hükümleri 1/1/1985 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde 63 – Bu
Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
25/10/1984 TARİHLİ VE 3065 SAYILI ANA KANUNA EKLENEMEYEN GEÇiCİ
MADDELER:
1
- 6/12/1984 tarih ve 3099 Sayılı Kanunun geçici maddesi:
Geçici Madde – Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin 3
üncü fıkrasının (c) bendi hükmü 31/12/1985'te, 4 üncü fıkrasının (ı) bendi
hükmü 31/12/1988 de yürürlükten kalkar.
2
- 3/6/1986 tarih ve 3297 sayılı Kanunun geçici maddeleri :
Geçici Madde 1 -– 1/1/1985 tarihinden sonra iktisap edilen
amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait katma değer vergisinden, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihe kadar indirilemeyen kısım hakkında bu Kanuna göre
işlem yapılacaktır.
Geçici Madde 2 – 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 3099
sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik 17 nci maddesinin 3 üncü fıkrasının
(b) bendine göre başlanmış olup, 1/1/1987 tarihinden sonra da devam etmekte
olan işlemler sonuçlanıncaya kadar bu işlemler hakkında eski hükümleruygulanır.
3
- 19/6/1987 tarih ve 3393 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi:
Geçici Madde 1 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce plaka
tahdidi uygulanan illerde Bakanlar Kurulu Kararı ile yetkili kılınan trafik
komisyonları tarafından yapılan ticari plaka satışları ile bu satışlardan elde
edilen paralardan ticari plakalı taşıt sahiplerine dağıtılan miktarlar hakkında
da bu Kanun hükümleri uygulanır.
4
- 3/12/1988 tarih ve 3505 sayılı Kanunun geçici maddeleri:
Geçici Madde 1 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar (bu
tarih dahil) her bir vergi türü, vergilendirme dönemi ve vergi dairesi
itibariyle miktarı 500.000 lirayı aşmayan ve vadesi geldiği halde ödenmemiş
olan vergiler ile bu tarih itibariyle ihtilaflı hale getirilmiş ya da dava açma
süresi henüz geçmemiş olan ve miktarı 500.000 lirayı aşmayan vergilerin % 30
fazlasıyla ve ihtilaf yaratmamak, yaratılmış ihtilaftan vazgeçmek kaydıyla
31.12.1988 tarihi sonuna kadar ödenmesi halinde, ödenen bu vergilere isabet
eden gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezalarının tahsilinden vazgeçilir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
önce her bir vergi türü, vergilendirme dönemi ve vergi dairesi itibariyle
asılları kısmen veya tamamen ödenmiş bulunan vergilere ait olan ve her vergi
türü itibariyle miktarı 500.000 lirayı aşmayan gecikme zammı, gecikme faizi ve
vergi cezalarının % 30'unun 31.12.1988 tarihi sonuna kadar ödenmesi halinde,
kalan % 70'inin tahsilinden vazgeçilir.
Bu maddenin uygulanmasına ait usul
ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.
6492-6
3065 Sayılı Kanunun Çeşitli
Maddelerindeki Oran ve Miktarlarda
ÇEŞİTLİ MEVZUAT İLE
YAPILAN
DEĞİŞİKLİKLER
CETVELİ
Değişiklik Yapan Yayımlandığı
Kararnamenin
Resmi Gazete'nin
Tarihi Numarası
Tarihi Numarası Değişiklik
Gören Madde
24/12/1984 84/8887 28/12/1984 18619 28
24/12/1984 84/8888 28/12/1984 18619 60
24/12/1984 84/8889 28/12/1984 18619 14
3/1/1985 85/8924 5/1/1985 18626 28
13/2/1985 85/9114 21/2/1985 18673 28
4/3/1985 85/9204 9/3/1985 18689 60
24/6/1985 85/9598 28/6/1985 18795 28
14/8/1985 85/9771 25/8/1985 18853 28
29/4/1986 86/10626 6/5/1986 19099 28
22/8/1986 86/10925 24/8/1986 19201 28
24/11/1986 86/11217 29/11/1986 19296 28
Mükerrer
5/2/1987 87/114821 7/2/1987 19375 28
1/9/1987 87/12068 16/9/1987 19576 28
30/12/1987 87/12469 31/12/1987 19681 28
Mükerrer
25/6/1988 88/13036 26/6/1988 19854 28
Mükerrer
13/10/1988 88/13383 15/10/1988 19960 28
22/12/1988 88/13601 30/12/1988 20035 28
6492-7
3065 Sayılı Kanunun Çeşitli
Maddelerindeki Oran ve Miktarlarda
ÇEŞİTLİ MEVZUAT İLE YAPILAN
DEĞİŞİKLİKLER
CETVELİ
Değişiklik Yapan Yayımlandığı
Kararnamenin
Resmi Gazete'nin
Tarihi Numarası
Tarihi Numarası Değişiklik
Gören Madde
23/6/1989 89/14255 2/7/1989 20213 28
27/12/1989 89/14916 30/12/1989 20388 28
28/7/1991 91/2031 1/8/1991 20947 28
12/8/1991 91/2069 16/8/1991 20962 28
27/12/1991 91/25453 1/12/1991 21098 28
17/5/1991 91/1855 31/5/1991 20887 28
10/2/1992 92/2692 29/2/1992 21157 28
17/9/1992 92/35051 2/11/1992 21403 28
22/12/1992 92/3896 31/12/1992 21452 28
13/5/1993 93/44061 6/5/1993 21583 28
27/10/1993 93/4932 30/10/1993 21743 28
11/3/1994 94/5350 5/4/1994 21896 28
4/4/1994 94/5454 13/4/1994 21904 28
24/6/1994 94/5730 27/6/1994 21973
Mük. 28
26/12/1994 94/6432 1/2/1995 22189 60
12/1/1995 95/6431 6/2/1995 22194 28
4/8/1995 95/71763 1/8/1995 22390 28
20/7/1995 95/71393 1/8/1995 22390 60
21/12/1995 95/7612 30/12/1995 22509 28
21/12/1995 95/7613 30/12/1995 22509 60
27/12/1997 97/10465 2/1/1998 23218 28
3/4/19989 8/10884 16/4/1998 23315 28
23/6/19989 8/11328 9/7/1998 23397 28
10/8/1998 98/11467 13/8/1998 23432
Mük. 28
1/3/1999 99/12519 23/3/1999 23648 28
27/11/1999 99/13648 2/12/1999 23894
Mük. 28
27/11/1999 99/13649 2/12/1999 23894
Mük. 60
Tebliğ 73 21/1/2000 23940 28
12/9/2000 2000/1221 22/9/2000 24178 28
30/11/2000 2000/1693 11/12/2000 24257 28
7/5/2001 2001/2344 10/5/2001 24398 28
30/7/2001 2001/2789 2/8/2001 24481 28
17/7/2002 2002/4480 30/7/2002 24831 28
25/4/2003 2003/5557 22/5/2003 25115 28
27/12/2004 2004/8301 29/12/2004 25685 28
24/12/2007 2007/13033 30/12/2007 26742 28
13/3/2009 2009/14802 16/3/2009 27171 28
25/3/2009 2009/14812 29/3/2009 27184 28
6/4/2009 2009/14881 14/4/2009 27200 28
12/6/2009 2009/15081 16/6/2009 27260 Mük. 28
19/8/2009 2009/15315 22/8/2009 27327 28
27/8/2012 2012/3594 12/9/2012 28409 28
6492-8
6493
3065 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK
GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ
TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı
tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş
tarihi
_______
____________________________________________________ __________
3099 Bakanlar Kuruluna Yetki veren
hükümleri 15/12/1984
Diğer
Hükümleri 1/1/1985
3174 — 29/3/1985
3238 — 13/11/1985
3297 Bu kanunun 6. maddesi ile
değiştirilen 3065 sayılı Katma De-
ğer
Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin 4 üncü
fıkrasının (b)
bendi
hükmü 1/1/1986
Diğer
Hükümler 20/6/1986
3316 — 1/12/1986
3336 — 31/3/1987
3393 11 ve 12 nci maddeleri 1/1/1987
Diğer
maddeleri 30/6/1987
3505 1) 2, 5, 6, 8, 9, 11, 13, 14, 15, 19,
21, 22, 23, 26, 28, 29, 32,
33,
34 ve geçici 2 nci maddeler (1/1/1989
tari-hinden geçerli
olmak üzere) 10/12/1988
2)
Bakanlar Kuruluna ve Maliye ve Gümrük Bakanlığına yetki 10/12/1988
veren
hükümleri ile diğer maddeleri
3571 a) 3, 5 ve 8 inci maddeler (1/1/1989 tarihinden geçerli olmak üzere) 20/6/1989
b)
11, 12, 13 ve 14 üncü maddeler 1/7/1989
c)
Diğer maddeler 20/6/1989
3858 1, 2 ve 3 üncü maddeleri /1/1993
Diğer
maddeleri27/12/1992
3986 7/5/1994
4008 a) 2, 4, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16,
20, 21, 22, 24 ve 25 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesine eklenen 7 numaralı bent
ve 27 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi
Kanu-
nunun
15 inci maddesine eklenen 12 numaralı bent 1/1/1995
b)
8 inci maddesi, 25 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun
41
inci maddesine eklenen 8 numaralı bent ve 27 nci maddesi
ile
Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesine eklenen 13
numaralı
bent 1/1/1996
c)
35 inci maddesi yayımını
izleyen aybaşında,
d)
Diğer hükümleri 6/7/1994
4108
a) 6 ncı
maddesi, 32 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanu-
nuna
eklenen geçici 23 üncü (bu geçici maddenin "a" ben
dinin
son fıkrası hariç) ve geçici 24 üncü
maddeleri ve 39 1/1/1994
tarihinden geçerli olmak
uncu
maddesinin 2 numaralı bendinin (a) ve (c) alt bendleri üzere 2/6/1995
b) 37 nci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununa eklenen 1/1/1995
tarihinden geçerli olmak
geçici
12 nci madde hükmü üzere
2/6/1995
c) 5,7,18,19,20,21,22,25,27,29 ve 31 inci
maddeleri, 17 nci
1/1/1996 tarihinden geçerli olmak
maddesi
ile değiştirilen Gelir Vergisi Kanununun ek 3 ek 4 üzere2/6/1995
üncü maddelerine ilişkin hükümleri
d) 39 uncu maddesinin 1 numaralı bendinin (b) ve
(c) alt bend- 1/1/1996
tarihinde
leri
1995 yılı kazançlarına da uygulanmak üzere
e) 16 ve 24 üncü maddeleri izleyen
aybaşında
2/6/1995 tarihini izleyen aybaşında
f) 12 ve 23 üncü maddeleri 2/6/1995
tarihini izleyen ikinci ayın başında
g) 34 ve 36 ncı maddeleri, 37 nci maddesiile
Katma Değer Ver-
gisi Kanununa
eklenen geçici 11 inci madde
ve 39 uncu 1/1/1996
maddesinin
1 numaralı bendinin (a) alt bendi ve 3 numaralı tarihinde
bendi
h) Diğer hükümleri 2/6/1995
6494
3065 SAYILI
KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE
GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı
tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş
tarihi
4134 — 1.1.1996
4225 — 1/1/1997
tari-
hinden
geçerli
olmak
üzere
14/1/1997
4369 59, 60, 62 (Geçici Madde
14)29/7/1998 tarihini izleyen aybaşında
61,62
(Geçici Madde 16) 1/1/1999
62
(Geçici Maddeleri 13, 15 ve 17) 29/7/1998
4503 1, 2, 3 5/2/2000
4605 ––
30/11/2000
4684 19 uncu maddesi 3/7/2001
4731 - 30/12/2001
4842 21 ve 23. Madde (l) ve
(m) bentleri 24/4/2003
tarihini
izleyen
aybaşında
23. Madde ile değiştirilen (a) ve (e) bentleri 1/7/2003
36/3 madde 1/1/2004
Diğer maddeleri 24/4/2003
5020 ––
26/12/2003
5035 8,16, 17, 29 ve Geçici
Madde 20 inci maddenin (2), (3) ve (4)
numaralı
fıkraları 2/1/2004
5226 17
27/7/2004
5228
13/c,17 nci madde 4 numaralı fıkra (o) bendi, 48 1/1/2004
tarihinden geçerli olmak üzere 31/7/2004
30 1/12/2003
tarihinden geçerli olmak üzere 31/7/2004
Geçici Madde
19 1/6/2004
tarihinden geçerli olmak üzere 31/7/2004
1,13 (b),(e),(f) bentleri,17 nci madde 4 numaralı bent
(g),(ı),(p)bentleri,18 nci madde,32 nci madde
ikinci fıkra
31/7/2004 tarihini izle yen
aybaşında
17 nci madde 4 numaralı
fıkra (f) bendi Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün
şans oyunlarına ilişkin işletme hakkını devrettiği işletici firmanın sözleşme
ile belirlenen şans oyunlarını fiilen oynatmaya başladığı tarihte
11,13/son fıkra,17/b
bendi,(e),(m),Geçici Madde 21 31/7/2004
5255 Geçici Madde 22 13/11/2004
5281 17 ve Geçici Madde 21
31/12/2004
Geçici Madde 22 13/11/2004 tarihinden geçerli
olmak üzere 31/12/2004
Geçici Madde 23 31/12/2004 tarihini izleyen aybaşı 5335 Geçici Madde 24 27/4/2005
5378 17
7/7/2005
5398 Geçici
Madde 22 13/11/2004
tarihinden geçerli olmak üzere 21/7/2005
5493 14
1/6/2006
5538 13
12/7/2006
6494(1-3)
Değiştiren Kanunun
Numarası
|
3065 sayılı Kanunun değişen veya iptal
edilen maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
5582
|
17
|
6/3/2007
|
5602
|
1, 8, 17
|
21/3/2007 tarihini izleyen aybaşında
|
5615
|
13,17,29,41
Madde 17 fıkra (2) bent(b) hükmü
|
4/4/2007
4/4/2007 tarihini izleyen aybaşında
|
5766
|
17 nci Maddenin (4) numaralı
fıkrasının (b) bendindeki değişiklik
17 nci Maddenin (4) numaralı
fıkrasının (g) bendindeki değişiklik
17 nci Maddenin (4) numaralı
fıkrasının (p) bendindeki değişiklik, 11, 12, 29, 32, Geçici Madde 25 ve
26
17 nci Maddenin (4) numaralı
fıkrasının (e) bendindeki değişiklik
|
1/7/2008
7/6/2008
6/6/2008
1/8/2008
|
5793
|
17
|
6/8/2008
|
5804
|
Geçici madde 27
|
23/10/2008
|
5838
|
12, 29
Geçici madde 17
|
28/2/2009
1/1/2009 tarihinden geçerli olmak üzere
28/2/2009
|
5904
|
1, 9, 10, 11, 13, 17, 23, Geçici Madde 28
|
3/7/2009
|
6009
|
17
|
1/8/2010
|
6111
|
13,17
Geçici Madde 17, 23
|
25/2/2011
31/12/2010 tarihinden
geçerli olmak üzere 25/2/2011
|
6225
|
17
|
26/4/2011
|
6288
|
Geçici Madde 29
|
4/4/2012
|
6322
|
17, Geçici Madde 26, Geçici Madde 29, Geçici Madde 30
28
|
15/6/2012
Yapı ruhsatı 1/6/2012
tarihinden önce alınan konut inşaatı projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları
ile bunların iştirakleri tarafından
ihalesi bu tarihten önce yapılan konut inşaatı projelerine ilişkin konut
teslimleri hariç olmak üzere 15/6/2012
|
6494-4
Değiştiren Kanunun
Numarası
|
3065 sayılı Kanunun değişen veya iptal
edilen maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
6327
|
17, Geçici madde 31
|
29/6/2012
|
6462
|
17
|
3/5/2013
|
6487
|
Geçici Madde 32
|
11/6/2013
|
6495
|
17/y
|
2/8/2013
|
6518
|
17/z
|
19/2/2014
|
6519
|
17
|
22/2/2014
|